در نخستین نشست از سلسله سخنرانیهایی به یاد توران میرهادی، اعلام شد که جلد هفدهم فرهنگنامه کودکان و نوجوانان در آیندهای نزدیک منتشر میشود.
به گزارش خبرنگار رویداد فرهنگی، نخستین نشست از سلسله سخنرانیهایی به یاد توران میرهادی، گزارشی از تجربیات یک مدرس درس ادبیات کودکان و برخی تاملات دوشنبه 27 شهریور ماه در سالن غدیر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد.
در ابتدای برنامه نوشآفرین انصاری عضو هیات مدیره شورای کتاب کودک بیان کرد: بعد از باورِ نبود جسمانی توران میرهادی به برنامههای مختلفی اندیشیدیم که هم ادامه راه و یک نوع نوآوری باشد، از جمله ایده کتابخانه ثابت ایشان در فرهنگنامه.
این عضو هیات مدیره شورا کتاب کودک با اشاره به اهمیت فرهنگنامه برای توران میرهادی ادامه داد: ما همگی بر این باور بودیم که باید کاری جدی برای کودکان این سرزمین انجام شود و خوشحالم که این امر به خوبی در حال پیشرفت است و جلد 17 به زودی منتشر میشود و جلد 18 و 19 در مراحل مختلف کار خواهد شد.
انصاری درباره روزآمدسازی فرهنگنامه بیان کرد: سعی میکنیم 10 جلد نخست فرهنگنامه را در ویرایشی جدید به جلد اول تا چهارم درآوریم، البته در این میان بحران مالی و مکان در جای خود قرار دارد.
پروسهای که با کتاب «گذری در ادبیات کودکان» آغاز شد
در ادامه برنامه حسین شیخ رضایی به ذکر جزئیاتی از زندگینامه مرتضی کوکبی پرداخت و اظهار داشت: از کوکبی مقالات، رسالهها و کتابهای متعددی منتشر شده و او سردبیر نشریات علمی متفاوت و عضو هیات علمی نشریات گوناگون است. یکی از مواردی که در سوابق تدریس کوکبی وجود دارد، دروس مربوط به ادبیات کودک است.
مرتضی کوکبی استاد بازنشسته گروه علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه شهید چمران نیز به ایراد سخنرانی پرداخت و به عنوان یک مدرس درس ادبیات کودکان در آغاز گزارشی از تجربیات ناچیز خودم را ارائه کرد.
وی ادامه داد: اولین باری که به طور رسمی با درس ادبیات کودکان آشنا شدم در دوره کارشناسی ارشد بود. در دورهای که کاردانی کتابداری اهواز ( اواسط دهه 1360) آغاز شد سه درس مواد سمعی و بصری، سازماندهی مواد و ادبیات کودکان را تدریس میکردم. درس ادبیات کودکان و سازماندهی مواد یا فهرستنویسی ماهیت متفاوتی از هم دارند.
این استاد بازنشسته گروه علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه شهید چمران عنوان کرد: کار خود را با کتاب بسیار ارزشمند «گذری در ادبیات کودکان» آغاز کردم (تا آخرین سالهای تدریس من، چارچوب درس را تشکیل میداد) و کتاب بعدی «ادبیات کودکان» از شعارینژاد بود که گاهی اوقات به آن پناه میبردم.
وی ضمن اشاره به کتاب خود با نام «ادبیات کودکان و نوجوانان، ویژگیها و جنبهها»، این کتاب را نسخهای از کتاب « گذری در ادبیات کودکان» دانست و بیان کرد: از آنجا که کتاب «گذری در ادبیات» نایاب بود من این کتاب را به دانشجویان خود سفارش میکردم.
عضویت در شورای کتاب کودک توصیهای همیشگی به دانشجویان
کوکبی درباره سالهای کودکی خود گفت: در خانوادهای تربیت شدم که به کتاب و کتابخوانی خیلی علاقه داشتند، عضویت در شورای کتاب کودک را به تمام دانشجویان توصیه میکردم و خودم هم از سال 1364 به عضویت این شورا درآمدم.
وی با اشاره به ویژگیهای کلاسهای خود اظهار داشت: کلاسها ادبیات کودکان معمولا جزو موفقترین کلاسهای من بودند و بیشترین نمرات را از دانشجویان این کلاسها میگرفتم؛ وقتی بعد از چند جلسه نکات مربوط به ویژگیهای جسمی و کتابهای مخصوص هر گروه سنی را توضیح میدادم، با درخواست دانشجویان دیگر برای شرکت در کلاسها مواجه میشدم.
وی بیان کرد: اولین مقاله من که در زمینه ادبیات کودکان در سال 1381 منتشر شد، «نقد ظاهری و ارتباط آن با نقد محتوایی در ادبیات کودکان» بود این اثر زمانی نوشته شد که احساس میکردم در کتاب «گذری در ادبیات کودکان» ارتباط نقد ظاهری و نقد محتوایی قدری بهم ریخته است.
این استاد بازنشسته گروه علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه شهید چمران عنوان کرد: از جمله مقالههای دیگر من «نگاهی نوین به تقسیمبندی داستانهای واقعی در ادبیات کودکان و نوجوانان»، «بررسی دیدگاههای مربیان کودکان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان خوزستان پیرامون گروههای سنی مناسب، کمیت و کیفیت داستانهای واقعی» (نتایج این مقاله نشان داد که برخی از مربیان کانون بر این باور هستند که بعضی از این کتابها برای گروههای سنی تعیین شده مناسب نیستند و اقبالی از سوی آنها دیده نمیشود)، «الگوی یک وبسایت برای نوجوانان 12 تا 14 ساله ایرانی»، «مقایسه گرایشهای موضوعی مطالعه گروه سنی د» (در سالهای 1375 تا 1385 این گرایشهای با کتابهای موجود در کتابخانه مرکزی کانون پرورش فکری اهواز مقایسه شد) و غیره هستند.
حاضران و شرکت کنندگان در این برنامه پس از سخنرانیها به اظهار نظر و پرسیدن سوالات مرتبط خود پرداختند و مرتضی کوکبی و نوشآفرین انصاری به طور جداگانه سوالات را پاسخ دادند.