تورقای شفق در شب شاعران ایران و ترکیه از نبود فضای بررسی شعر معاصر در ایران سخن گفت.
به گزارش خبرنگار رویداد فرهنگی، مجله بخارا با همکاری مؤسسه یونس امره ترکیه در تهران، مجله کاروان و گالری محسن ـ پلتفرم داربست ـ چهارشنبه سوم آبانماه شب شاعران ایران و ترکیه را برگزار کرد.
علی دهباشی، مدیر مجله بخارا در ابتدای این شب توضبحاتی ارائه داد، او گفت: این دیدار پایه شبهای دیگری با نویسندگان و شاعران ترکیه خواهد بود، پیش از این شب اورهان پاموک را داشتیم، و شبی که برای اسین چلبی برگزار کردیم که از قونیه آمده بودند.
در این مراسم دو شاعر از ترکیه برای شعرخوانی حضور داشتند: عثمان اوزباغچه که مجموعه اشعارش در سال ۲۰۰۷ برنده جایزه کتاب سال اتحادیه نویسندگان ترکیه شد و خاقان شرق دمیرکه مجموعه شعر او نیز با عنوان «بازگشت قهرمان» از سوی اتحادیه نویسندگان ترکیه به عنوان بهترین کتاب شعر انتخاب شد. در این شب دو شاعر از ایران: کبوتر ارشدی، شاعر و روزنامه نگار حوزه اندیشه و ادبیات که دو مجموعه شعرش منتشر شده و فرزانه قوامی، دانش آموخته ادبیات از دانشگاه علامه طباطبایی، که چهار مجموعه شعرش منتشر شده است، شعرهایشان را خواندند.
تورقای شفق، مدیر موسسه یونس امره موضوع این شب را شعر معاصر ایران وترکیه اعلام کرد و گفت: وضعیت شعر در ترکیه و ایران تا جایی که بررسی کردم را بیان میکنم. امروزه ادبیات و شعر بیشتر بر محور مجلات بحث و بررسی میشود. شعرها و نظریات جدید در این رسانه بررسی میشود که وسیله آن مکتب جدیدی در شعر شکل میگیرد. تا جایی که میدانم در ایران در زمینه شعر و ادبیات مجله خوبی به چاپ نمیرسد، عکس ایران در ترکیه تا 6 مجله به شعر و داستان کوتاه اختصاص دارد.
وی افزود: این نشان دهنده این است که در ترکیه شعر و ادبیات پویایی بیشتری دارد و در ایران کمتر درباره آن بحث میشود و بیشتر مجلات به صورت مجازی منتشر میشود.
شعرخوانی با اشعار عثمان اوزباغچه آغاز شد که ترجمه اشعار او را کاوه فضلی خلف انجام داد. در این نشست افسانه قوامی، خاقان شرق دمیر، کبوتر ارشدی نیز اشعار خود را خواندند.
مترجمان ترک، زبان خود را به خوبی نمیشناسند
دهباشی بعد از شعرخوانی، با زنده نگهداشتن یاد و خاطر افرادی که شعر و نثر ترکیه را به زبان فارسی برمیگرداندند مانند ثمین باغچهبان، رضا سیدحسینی و جلال خسروشاهی که سالها آثار یاشار کمال و دیگر نویسندگان ترکیه را در مجلات و گاهی آثار فارسی را هم به ترکی ترجمه کردند، سوال خود را از تورقای شفق مطرح کرد. او پرسید: چرا در حوزه تفکر و اندیشه مجموعه آثار دکترعلی شریعتی، عبدالکریم سروش و ... همه به ترکی ترجمه شده است. حتی کتاب دکتر شایگان به چاپ هفتم رسیده است. این اقبال به سمت تفکر و دوری از ادبیات را ناشی از چه میدانید؟
تورقای شفق درباره گرایش روشنفکران به آثار مطهری و شایگان توضیح داد: در ترکیه بین دوره عثمانی و دهه 50 یک فاصله در اندیشه به وجود آمد بعد از دوره 50 و 60 اندیشمندان ترکیه دنبال حل مسائلی بودند که با آنها روبه رو میشدند البته فقط کتابهای ایران نبود بلکه از کشورهای عربی هم کتابهایی ترجمه شده است. ترکیه دنبال حل مسائل مجهول بود. باید بگویم که این روزها کتابهای دکتر شایگان خواننده بیشتری دارد و کمتر به شریعتی توجه میشود. کتابهای شریعتی و سروش مخاطب گذشته خود را ندارند و فکر میکنم چیزی که ترکها دنبالش بودند در آن کتابها نبود.
تورقای شفق همچنین در پاسخ به این سوال که ادبیات فارسی امروز در ترکیه چه وضعیتی دارد و آیا مترجمان شعرهای فارسی آموزش دیده اند؟ بیان کرد: در پنج دانشگاه ترکیه دورههای آموزش زبان فارسی ارائه میشود. از نظر آموزشی مشکلی نیست ولی اگر یک فرد بخواهد یک متن ادبی را ترجمه کند باید زبان خودش هم خوب باشد، افرادی هستند که فارسی خیلی قوی دارند ولی زبان ترکی خود را به خوبی نمیدانند پس در ترجمه با مشکل مواجه میشوند،مثلا از بزرگ علوی کتابی ترجمه شده است ولی فردی که آن کتاب را ترجمه کرده، ذوق ادبی خوبی نداشت و متن ضعیفی از آن حاصل شد.
- مجله بخارا /
- علی دهباشی /
- یونس امره /
- ترکیه /