محمد حسینی، مسئول نشر ثالث در گفت وگو با خبرنگار رویداد فرهنگی با اشاره به ارزیابی خود از سی‌امین دوره برگزاری نمایشگاه کتاب بیان کرد: خوشبختانه مانند هرسال مردم از نمایشگاه استقبال کردند البته اشکالاتی در نحوه برگزاری بود که بخش عمده‌ای از آنها با انتقال نمایشگاه کتاب از مصلی به شهر آفتاب مرتفع شد.

وی با بیان اینکه امیدوار است سال آینده مشکلات بیشتری رفع شوند، ادامه داد: نمایشگاه کتاب امسال وضعیت قابل قبولی را در مجموع داشت و استقبال مردم، همراهی و همفکری برنامه ریزان خوب بود و ما بعنوان یک ناشر عمومی تمام سعی خود را کرده بودیم که کتابهای خوب و مناسبی را در نمایشگاه امسال عرضه کنیم و به نظرم توانستیم رضایت مردم را به دست آوریم.

مسئول فروش نشر ثالث درباره ممیزی‌هایی که برای کتاب لحاظ می‌شود، عنوان کرد: مسئله ممیزی یکبار برای همیشه باید حل شود، مدتی است که درباره انتقال مسئولیت کتاب به نویسندگان و با نویسنده مانند یک شهروند عادی رفتار شود چون در حال حاضر این اتفاق نمی‌افتد یعنی شهروند عادی به آزادی در جامعه زندگی می کند و اگر خطایی از او سر زند برای رسیدگی محکمه‌ها وجود دارند تا به خطای او رسیدگی شود، یا تبرعه میشود یا متهم و جزای خطای خود را می‌پردازد لذا با نویسندگان هم باید مانند شهروند عادی رفتار کرد. کتاب باید چاپ شود و اگر مشکلی داشت، نویسنده باید پاسخگو باشد.

وی با بیان اینکه این موضوع خواسته تمام اهل فرهنگ است، گفت: امیدواریم دادگاهی که صلاحیت رسیدگی به حوزه فرهنگ را داشته باشند شکل گیرند و آنجا نویسندگان و پدیدآورندگان پاسخگوی خطایی که به گمان بقیه کردند، باشند، ممیزی بیش از چاپ  درواقع تبدیل شهروندان به درجه یک و درجه دو است.

حسینی اظهار داشت: سوء استفاده و قاچاق کتاب متاسفانه بسیار رایج شده مثلا دو عنوان از رمان‌های ما به رمان‌هایی اضافه شده که فایل صوتی آنها به صورت رایگان در اینترنت قابل دسترسی است، این مسئله مانند بالارفتن از دیوار نویسنده بوده، حتی در مواردی مشابه کتاب را چاپ و تنها با تعویض اسم مترجم آن را عرضه می‌کنند.

به گفته وی، قاچاق بلایی است که دامان نشر را گرفته و عدم کنترل و جلوگیری از این اتفاق بسیار عجیب است درحالی که با عزم دولتی و حکومتی به راحتی رفع خواهد شد.

فروش کتاب‌های غیر در غرفه‌ها، عاملی برای قاچاق کتاب

امیر حسین زادگان سخنگوی انتشارات ققنوس با اشاره به ارزیابی خود از سی امین دوره نمایشگاه کتاب اظهار داشت: جز روز شانزدهم اردیبهشت‌ماه که به دلیل بارندگی‌های شدید روز قبل مردم احتمال تعطیلی نمایشگاه را می دادند و تعداد بازدیدکنندگان افت کرد؛ بطور کلی این دوره از نمایشگاه کتاب روزهای خوبی را پشت سر گذاشت و نسبت سال گذشته هم بهتر بود.

 وی درخصوص قاچاق کتاب بعنوان یکی از حواشی این دوره از نمایشگاه ادامه داد: در نمایشگاه امسال غرفه‌ای کتاب پرفروش « ملت عشق» ما را با تغییر نام مترجم چاپ کرده بود و خوشبختانه موفق به تعطیلی آن غرفه شدیم، البته این غرفه نه تنها کتاب ما بلکه چندین کتاب را از انتشارات مختلف با تغییر نام مترجم عرضه می‌کرد.

وی اظهار داشت: قاچاق کتاب به همین جا ختم نمی‌شود و بعضی کتابی کاملا مشابه کتاب ما را چاپ می کنند در این راستا قانون وجود دارد اما آنطور که باید و شاید پیگیری نمی‌شود.

حسین زادگان فروش کتاب‌های غیردر غرفه را عاملی برای این موضوع دانست و گفت: با قدم زدن در یک راهروی نمایشگاه به راحتی می‌توان یک کتاب را در چند غرفه پیدا کرد و متاسفانه اراده خاصی برای جلوگیری از انجام این کار وجود ندارد.

وی درباره جایگاه کتاب در سبد خرید خانواده‌ها بیان کرد: این نمایشگاه نشان می‌دهد که کتاب در سبد خانواده جایی ندارد چون اگر اینگونه بود کتاب‌ها باید به صورت هفتگی یا ماهانه در کتاب‌فروشی ها فروخته می‌شد، در واقع نمایشگاه کتاب تنها یک مسکن قوی است که باعث ایجاد تب و تابی بین مردم می‌شود.

سخنگوی انتشارات ققنوس درباره ممیزی‌هایی که شامل حال کتاب می‌شود، گفت: این امر سلیقه‌ای است بعنوان مثال کتابی در دولت قبل هشت سال برای چاپ غیرمجاز بود اما در این دولت بدون هیچگونه اصلاحاتی منتشر شد.

باید حق ممیزی به خود ناشران سپرده شود

بهرنگ کیاییان از نشر چشمه درارزیابی خود از سی‌امین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب بیان کرد: فکر می‌کنم این دوره از برگزاری نمایشگاه کتاب تفاوت چندانی با دوره  قبل نداشت.

وی ادامه داد: تصورمان این بود که فضای سیاسی ناشی از تبلیغات انتخاباتی بر فضای نمایشگاه تاثیر منفی گذارد ولی خوشبختانه این اتفاق نیفتاد و مردم برای خرید و بازدید مراجعه کردند و حتی استقبال برای ما از دوره قبل کمی بهتر هم بوده است.

کیاییان در پاسخ به این سوال که آیا از کتاب‌های این انتشارات در لیست کتاب‌های قاچاق وجود داشت یا خیر، گفت: چند کتاب ما متاسفانه تنها با تغییر شکل عرضه می‌شد که بعد از پیگیری‌ها آن غرفه را تعطیل کردند.

وی با اشاره به ممیزی که دست و قلم نویسنده را محدود می‌کند، بیان کرد: قطعا با سپردن حق ممیزی به خود ناشران و بالابردن ظرفیت افراد این موضوع برطرف خواهد شد و این کار فرهنگی راهی جز این ندارد.

به گفته وی، ممیزی ها قطعا نسبت به سالهای گذشته تغییر چشمگیری داشته اما تا رسیدن به نقطه ایده آل هنوز فاصله زیادی داریم.

مدیر نشر چشمه درباره معاهده کپی رایت اظهار داشت: با یک بازدید ساده از نمایشگاه کتاب به راحتی می‌توان تاثیر نپیوستن ایران به معاهدات جهانی و آشفتگی بازار ترجمه کتاب در کشورمان را دید، بعنوان مثال کتاب «شازده کوچولو» را بالای 50 ناشر چاپ و عرضه می‌کنند.

وی با بیان اینکه مناسب بودن کیفیت ترجمه و طراحی‌های یک کتاب احترام به مخاطب و نشانگر شخصیت مولف، مترجم و دست اندرکاران آن است، ادامه داد: ناشرانی بدون ابتکار سراغ کتاب‌های پرفروش می‌روند و ضمن ترجمه‌های بسیار نازل و سطحی، کتاب را سریع عرضه می‌کنند که هم کیفیت کتاب وهم کیفیت ترجمه کاهش می‌یابد و باعث پس زدن کتاب از سوی مخاطب می‌شود.

به گفته وی، برای رهایی و حل شدن این مشکل ایران باید به حق کپی رایت بپیوند تا ناشر مسئول اول و  آخر کتاب باشد و برای این کار عجله ای نداشته باشد.