به گزارش خبرنگار رویداد فرهنگی صادق زیباکلام  روز یکشنبه، یازدهم تیرماه در نشست آئین دیدار و جشن امضا مستند «قاب‌ها» در کتابفروشی نشر ثالث واقع در خیابان کریم خان زند شرکت کرد. مستند «قاب‌ها» به کارگردانی کیوان مهرگان که در سال 90 فیلم‌برداری شد، هم اکنون با مجوز وزارت ارشاد به صورت لوح فشرده در فروشگاه‌های فرهنگی کشور به فروش درآمده است. در این مستند صادق زیباکلام بخش‌هایی از تاریخ ایران را از نگاه قاب‌های عکس روی دیوار دفترش روایت می‌کند. زیباکلام در این مراسم به غیر از امضا نسخه لوح فشرده این فیلم برای طرافداران به گفتگو با آنها نیز پرداخت.

در این مراسم. خبرنگار رویداد فرهنگی گفتگویی با صادق زیباکلام، نویسنده و استاد دانشگاه داشت:  

فکر می‌کنید چه کسانی باید این فیلم را ببینند؟

افرادی که خیلی ناامیدند، خیلی سرخورده‌اند و فکر می‌کنند هیچ چیزی در این مملکت تغییر نمی‌کند. هیچ فایده‌ای ندارد. هیچ امیدی نیست. هیچ نوری در انتهای این تونل نیست. مثل همین آقای مهرگان که این فیلم را ساخته است. این‌ افراد باید این فیلم را ببینند. آقای مهرگان واقعا این طور فکر می‌کرد ولی نه، این جوری نیست. اتفاقا این مستند قاب‌ها نشان می‌دهد که نوری در انتهای تونل هست. می‌شود آن را دید.

در این مستند به چه چیزی می‌پردازید؟

به چیز خاصی نمی‌پردازیم. یک روزی در دوران اصلاحات. کسی که خیلی با من تماس می‌گرفت و مقاله می‌خواست، آقایی بود به نام آقای مهرگان. آقای مهرگان بعد از مدتی آمد که با من سلام علیک و تشکر کند و همین طور که داشتیم روبوسی می‌کردیم. ایشان چشمش افتاد به قاب‌هایی که روی دیوار دفتر من هستند و همین طور محو شد.

حدود یک ربع به این عکس‌ها نگاه می‌کرد و گفت چه قدر اینها عالی هستند! چه قدر قشتنگ هستند! بعضی از این عکس‌ها، یک خط توضیح دارند زیرشان. بعضی‌هاشان اصلا توضیحی ندارد.

بعد ایشان یک سری سوال کرد و فکر می‌کنم همان جا این فکر به مخیله‌اش خطور کرد که این توضیحاتی که من دارم در مورد این قاب‌ها می‌دهم، جالب هستند، به صورتی که نگاهی تاریخی-فلسفی به ایران و مسائل و تحولات ایران، گذشته ایران، حال ایران است. تصمیم گرفت که بیاید و این چیزی که الان شده مستند قاب‌ها را  تهیه بکند.

منتها ساخت مستند قاب‌ها همزمان با ریاست جمهوری احمدی‌نژاد بود و هیچ راهی پیدا نمی‌شد که دوربین به داخل دانشگاه تهران راه پیدا کند و با مصیبتی خودش این کارها را انجام داد؛ نتیجه این کار چیزی حدود پنجاه و هفت یا هشت دقیقه فیلم مستند شد. حدود یک ساعت شد، چیزهایی که من می‌گفتم و فیلمی که ایشان می‌گرفت.

فیلم پیش من در یک سی دی ماند. او فکر می‌کرد کاری با سی‌دی انجام داده ام یا داده‌ام به کسی. من گفتم که نه این مال شما بود. گفت این خیلی هم مال من نبود. عکس‌های اتاق شماست، حرف‌های شماست. گفتم نه اخلاقا این مال شماست. من چیزی ندارم. بعد ایشان خیلی جدی رفت دنبال این که، این فیلم را به صورتی که الان هست در بیاورد.

بعد دوران ریاست جمهوری روحانی آغاز شد و مهرگان از وزارت فرهنگ و ارشاد مجوز گرفت، البته مجبور شد قسمت‌هایی از این مستند را حذف کند؛  شد این چیزی که امروز هست. به نظر من قشنگ است. یک جورهایی الان که آدم به عقب برمی‌گردد و نگاه می‌کند، یک جورهایی می‌شود گفت قاب‌ها تاریخ معاصر ایران است چون در آن عکس‌های دوران مشروطه،زمان محمد رضا پهلوی، دوران انقلاب، دوران جنگ وجود دارد. وقتی همه این قاب‌ها را کنار هم می‌گذارید، می‌توانید آن نور را ببینید. ولی قشنگ‌تر که نگاه می‌کنید، می‌بینید که اتفاقا ما داریم به جلو می‌رویم. فیلم جلو می‌آید و اتفاقا نشان می‌دهد که افتان و خیزان ما رو به پیشرفت هستیم. رو به توسعه سیاسی هستیم. آن سیاهی که برای جوان‌های به نظر می‌رسد، برای تاریخ ما صادق نیست. اتفاقا ما رو به پیشرفت هستیم.

• 
• 
• 
• 
•