در دیدار خبرنگار رویداد فرهنگی با فخرالدین فخرالدینی، یکی از پیشگامان عکاسی چهره‌نگاری یا پرتره ایران، با او درباره شصت سال سابقه عکاسی و نقاشی‌هایش صحبت شد.

فخرالدین فخرالدینی که به تازگی جلد دوم از چهره‌نگاری‌هایش را به چاپ رسانیده است، با نزدیک به شصت سال سابقه در این حوزه یکی از پیشگامان در چهره‌نگاری ایران به حساب می‌آید و در دوره کاری خود از بسیاری از مشاهیر ایرانی و غیرایرانی عکاسی کرده است. فخرالدینی در آذربایجان در خانواده‌ای هنری به دنیا آمد و پدری شاعر و عکاس داشت؛ فخرالدینی نقاشی را از کودکی آغاز کرد.

تحصیلات عکاسی‌اش را در آمریکا گذراند و مدتی در اروپا و امریکا به عکاسی و نقاشی مشغول بود. سپس به ایران بازگشت و در آتلیه‌اش در خیابان تخت جمشید (آیت الله طالقانی کنونی) کار عکاسی چهره‌پردازی خود را آغاز کرد. او اولین کتاب عکس‌هایش را در سال 1383 چاپ کرد که سه هزار نسخه فروش رفت و هم اکنون کتاب دوم مجموعه عکس‌هایش را چاپ کرده است.

فخرالدینی با اشاره به سال‌هایی که عکاسی را به صورت حرفه‌ای شروع کرد، گفت: «من در 17 سالگی اولین عکسم را با دوربین آلمانی پدرم گرفتم. بعد از آن مجلات عکاسی آن دوره مانند «ویزیون»، «فوتوگرافی» و «آنوئل» را بارها خواندم و تحت تآثیر عکاسانی مانند کارش، هالسمان و استایکن قرار گرفتم؛ بیشتر به عکاسی پرتره علاقه داشتم.»

 بعد از این سال‌ها، فخرالدینی برای فراگیری دوره‌های عکاسی به آکادمی هنر در سانفرانسیسکو رفت و در آن‌جا با عکاسی آلمانی آشنا شد که دوربینی که هم اکنون فخرالدینی استفاده می‌کند را از این عکاس هدیه گرفته است. 

دوربین دیجیتال عکاس را تنبل بار می‌آورد

فخرالدینی از آن دسته از عکاسان است که به کار با دوربین دیجیتال اعتقادی ندارد. او بر این باور است که دوربین دیجیتال، عکاس را تنبل بار می‌آورد چون عکاس محدودیتی در تعداد عکس‌های گرفته شده ندارد و این باعث می‌شود برای گرفتن هر عکس کمتر تآمل کند.

البته فخرالدینی کارآمد بودن دوربین‌های دیجیتال را نفی نمی‌کند ولی باور دارد که عکاسی بر پایه دوربین‌های آنالوگ پیدایش یافته است و برای عکاسی حرفه‌ای باید کار عکاسی را با دوربین‌های آنالوگ آغاز کرد و سپس ترکیبی از این دو (آنالوگ و دیجیتال) مفید خواهد بود. در مورد کیفیت و جزییات عکس هم فخرالدینی عکس‌های دوربین آنالوگ را برای عکاسی پرتره با کیفیت‌تر اعلام کرد.

چهره‌نگاری شخصیت سوژه را نشان می‌دهد

فخرالدینی در عکاسی خود به دنبال ثبت چهره افراد با جزییات و حالتی است که او را همان طور که هست نشان دهد. از نظر او یک پرتره خوب عکسی است که با نگاه کردن به آن بتوان به شخصیت فرد پی برد. گفتنی است زمانی که فخرالدینی در آلمان به سر می‌برد، یوسف کارش از دوستان او بود.

درباره چگونگی خوب عکس گرفتن، فخرالدینی، به اهمیت شناخت شخصیتی که از او عکس گرفته می‌شود و علم روان‌شناسی اشاره کرد. او قبل از هر عکسی مدتی را با مدل پرتره می‌گذارند تا با او آشنا شود و بتواند پرتره او را به درستی به روی کاغذ ثبت کند.

فخرالدینی در این باره گفت «شخصیت‌گرایی در پرتره‌نگاری مکتب خاص خود را دارد. باید تلاش کنیم تا به شخصیت فرد دست پیدا کنیم، تنها در این صورت عکس گرفته شده مطلوب خواهد بود.»

70 درصد عکاسی عملی است

بی‌شک هنر نقاشی در عکاسی فخرالدینی تآثیر گذاشته است. ظرافتی که او در نورپردازی به خرج می‌دهد جزییات صورت فرد را به خوبی نشان می‌دهد. این دقت در جزییات در نقاشی‌های او نیز دیده می‌شود. او درباره فراگیری هنر عکاسی می‌گوید: « من بارها به دانشجویان هم گفته‌ام. اگر به این کار واقعا علاقه دارید، موفق می‌شوید ولی اگر واقعا علاقه ندارید، به دنبال کار دیگری بروید.»

فخرالدین به غیر از عکاسی چهره‌نگاری به عکاسی طبیعت نیر می‌پردازد. در این میان می‌توان به مجموعه تخت جمشید او اشاره کرد.

دومین کتاب فخرالدینی چاپ شد

جدیدترین کتاب عکس‌های فخرالدین فخرالدینی به صورت مستقل به چاپ رسید. فخرالدینی در چاپ این کتاب همۀ مراحل چاپ از صفحه آرایی و انتخاب عکس‌ها را خودش انجام داده است. این دومین کتاب عکس‌های اوست. سال گذشته اولین کتاب نقاشی‌های او نیز به چاپ رسید. او درباره چاپ کتاب‌هایش بیان کرد: صحافی این کتاب‌ها بسیار عالی و از جنس گالینگور آلمانی و کاغذ آن هم 200 گرمی است. اولین جلد از کتاب عکس‌هایم در سال 1383 چاپ شد و جلد دوم آن امسال به چاپ رسیده است. پروفسور سمیعی، احمد رضا احمدی، علی برومند، الهی قمشه‌ای، حسین انوری، ابراهیم باستان، رخشان بنی‌اعتماد، رشید بهبودف، محمدرضا تختی، بهاء‌الدین خرمشاهی، داوود رشیدی، انوشیروان روحانی، پری زنگنه، اصغر فرهادی، ناصر کاتوزیان، رضا کیانیان، مسعود کیمیایی، گلپایگانی، فاطمه معتمدآریا، ناصر ملک‌مطیعی، توران میرهادی، علی نصیریان، پرویز یاحقی از جمله اشخاصی هستند که تصاویرشان در جلد دوم کتاب «عکس‌های فخرالدین فخرالدینی»  آمده است.

عکاس: ونداد ذوقی

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
•