به گزارش رویداد فرهنگی، به مناسبت ماه مبارک رمضان، مجله فرهنگی و هنری بخارا با همکاری مرکز نشر علوم اسلامی و نشر ادبیات، شب ترجمه‌های فارسی نهج‌البلاغه را سه‌شنبه بیست و سوم خردادماه برگزار کرد. از گردآوری سخنان حضرت علی علیه السلام توسط سیدرضی بیش از هزار سال ( اواخر قرن چهارم هجری ) می‌گذرد و ترجمه‌های نهج‌البلاغه توسط ایرانیان به زبان فارسی سابقه چندصد ساله دارد.

در این برنامه سیدمصطفی محقق‌داماد، مجتهد و حقوقدان ترجمه‌های فقهی برای نهج‌البلاغه را بسیار وزین و ارزشمند دانست و بیان کرد: برای از بین بردن نام امام علی (ع) از همان روزهای نخست هزینه‌های بسیاری صرف شده و شخصی مثل معاویه با پول کلان و سرمایه هنگفت، هرآنچه داشت برای این کار خرج کرد.

وی ادامه داد: معاویه به تمام ائمه جمعه خود بخش‌نامه کرد که باید در نمازهای جمعه، لعن علی (ع) را رایج کنند، صادر و درواقع این ماجرا را دفتری کرد اما علیرغم تمام این مخارج و کارها در نهایت کسی حضرت (ع) را به شهادت رساند که هرگز تحت تاثیر تفکرات و دستورات معاویه قرار نگرفته و ترور ایشان ناشی از یک حماقت دینی بود.

به گفته محقق‌داماد، بعد ادبی و بلاغت سخن امام علی (ع) مورد اتفاق‌نظر بوده است.

این مجتهد و حقوقدان با اشاره کتاب «به غررالحکم و درر الکلم» (سپیده‌های درخشان حکمت و کلماتی همچون در) گفت: این کتاب شامل گفتاوردهای علی‌ابن‌ابی طالب است که از سوی (عبدالواحد تمیمی) آمدی به شیوه الفبایی چیده شده است. با ترجمه معادیخواه و مرحوم فقیهی از نهج‌البلاغه مانوس هستم.

پیشتازی در اسلام از فضیلت‌های امام علی (ع) است

عبدالمجید معادیخواه، روحانی شیعه و سیاست‌مدار ایرانی سخنران بعدی این مراسم بود. او درباره معاویه و رابطه او با امام علی (ع) اظهار داشت: معاویه به لحاظ هوش و نبوغ سیاسی در تاریخ بی‌نظیر است و درعین اینکه بزرگترین آرزویش مقابله با امام علی (ع) بود، از این مورد ترس داشت.

وی علی‌ابن‌ابی طالب را مصلح ادبی در تاریخ اسلام نامید و همچنین به 40 نمونه از فضایل امام علی (ع) مانند تربیت ایشان در دامان پیامبر (ص) و پیشتازی در اسلام که توسط سید محسن امین احصا شده است اشاره و درباره هرکدام توضیحات مختصری را ارائه کرد.

معادیخواه درباره تمثیل علی‌ابن ابی‌طالب به حضرت مسیح (ع) و حضرت عیسی (ع) در کلمات پیامبر (ص) بیان کرد: این قسمت به بحث های تاریخی احتیاج دارد چرا که اصلاحات عربی در تاریخ اسلام همان کاری بود که مسیح (ع) در تاریخ ادیان کرد و یهود را از خشکی و بلاهایی که عالمان دکان‌دار بر سر دین درآورده بودند، نجات داد.

کسی تا به امروز نتوانسته نهج‌البلاغه را بدون توضیحات ترجمه کند

محمدعلی مهدوی‌راد، قرآن‌پژوه در ادامه این شب به ایراد سخنرانی پرداخت و با اشاره به ماهیت نهج‌البلاغه و اهمیت ترجمه مرحوم فقیهی برای آن، بیان کرد: پیشینه گردآوری کلام مولا سابقه طولانی دارد.در آن روزگاران که زبان در اوج بود، قرآن به عنوان معجره اسلام، معرفی شد.

وی با یادآوری داستان مرگ جاهز، در ادامه سخنان خود گفت: در آن زمان جاهز آنقدر کتاب داشت که وقتی می‌خواست کتابی را از زیر سایر کتاب‌های خود بردارد با آوار شدن کتاب‌ها روی سرش جان داد، گفت: وقتی جاهز در وصف زبان، زبان‌آوری و سخنگویی در دوران جاهلیت و هنگامه نزول قرآن می‌گوید «واژه در سینه آنها می‌جوشید، مانند اینکه آب در دیگ می‌جوشد و وقتی آنها اراده کنند هرچیزی را به واژه می‌دهند».

به گفته مهدوی راد، مشکل زبان آن روز محتوا بود و در اصل محتوای بلندی نداشت و مطابق گفته جاهز، آنها هرچیزی را که چشم ببیند و دل بخواهد به واژه سپردند.

وی با بیان اینکه ما ترجمه‌های زیادی از نهج‌البلاغه داریم و تقریبا هیچ ترجمه فارسی آن نیست که در کتابخانه خود نداشته باشم، اظهار داشت: یکی از راهزنی‌های ما در ترجمه این است که گاهی ذهنیت فارسی ما راهزنی می‌کند و مثلا عربی را به فارسی برمی‌گرداند در حالیکه کلمه فارسی همان عربی است لذا چنی اتفاقی در ترجمه‌ها نباید رخ دهد.

این قرآن پژوه درباره راهزنی ذهنیت فارسی ما مثال‌هایی از قرآن و نهج االبلاغه را مطرح کرد و گفت: کسی تا به امروز نتوانسته نهج‌البلاغه را بدون توضیحات ترجمه کند.

گفتنی است، احمد پاکتچی دین‌شناس و زبان‌شناس ایرانی بعنوان یکی دیگر از افراد سخنران در لیست مهمانان این برنامه قرار داشتند که در مراسم حضور نیافتند.

در این مراسم از چاپ جدید ترجمه نهج‌البلاغه که توسط زنده یاد علی اصغر فقیهی انجام شده بود، رونمایی شد. 

عکاس:ونداد ذوقی

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
•