در نشست دیدار و گفتوگوی کتابفروشی آینده، محمدسرور مولایی ادیب افغانستانی، معلم محور بودن کلاسهای ادبیات دانشگاه‌ها و مدارس را بزرگترین نقص بیان کرد.
به گزارش رویداد فرهنگی، نودمین نشست دیدار و گفتوگوی کتابفروشی آینده، پنج‌شنبه یازدهم خردادماه به دیدار با محمد سرور مولایی، استاد و نویسنده زبان و ادبیات فارسی متولد شهر غزنی افغانستان اختصاص پیدا کرد. این مراسم با حضور نصراله پورجوادی، توفیق سبحانی، محمدرضا شفیعی کدکنی و جمعی از اهالی قلم و فرهنگ برگزار شد.
محمد سرور مولایی ضمن اینکه یادی از خلیل الله خلیل بعنوان حساس‌ترین شاعر زمان به قلمرو زبان فارسی کرد، خود را از خانواده‌ای دیوان سالار و سیاسی دانست و گفت: اولین کتابی که خواندم گلستان بود که جزو متن‌های لاینفک تمام قلمروها است.
وی با بیان اینکه کمتر فارسی زبانی را می‌توان یافت که با حافظ و سعدی آشنا نباشد، عنوان کرد: در کلاس پنجم ابتدایی نیمی از غزلیات حافظ را حفظ بودم چون سر هفته ملا به ما درس می‌داد و پنجشنبه‌ها باید همان غزل را از حفظ به استاد تحویل می‌دادیم.
این نویسنده زبان و ادبیات فارسی بزگترین نقص امروز در دانشگاه‌ها و مدارس را معلم محور بودن کلاسهای ادبیات دانست و بیان کرد: نخواندن یا کمتر خواندن متن های متنوع باعث می شود تا بعنوان مثال گوینده رادیو یا تلویزیون شعر روان فارسی را اشتباه بخوانند همانطور که کم و بیش هم اکنون شاهد این موضوع هستیم، درحقیقت این مسئله به کلاسهای درس و معلم محوری آنها برمی گردد که دانش آموز و دانشجو را به خواندن مداوم تشویق نمی کند و حتی آموزشی نمی دهد.
وی همچنین توضیحات مفصلی را از دوران تحصیل خود در مدارس مختلف ارائه کرد و گفت: پسر فروغی بزرگ در آن زمان سفیر ایران در کابل بود و هنگامی که می‌خواستم برای تحصیلات دانشگاهی به تهران بیایم ما را تا پای هواپیما بدرقه کرد، در حالی که بخاطر نمرات عالی همه تحصیل در رشته‌های پزشکی را به من توصیه می‌کردند، با علاقه رشته ادبیات را دنبال و در نهایت مدارک کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری خود را در کنار ایرانی‌ها از دانشگاه تهران اخذ کردم.
فارسی زبان باید در کنار فارسی زبان درس بخواند
به گفته مولایی، اگر ما فارسی زبان هستیم و این زبان را پذیرفته ایم پس نباید بگذاریم که دانشجویان ما تحصیل در کنار خارجی‌ها را انتخاب کنند و یاد دهیم که فارسی زبانان با فارسی زبانان درس بخوانند.
این نویسنده زبان و ادبیات فارسی گفت: متاسفانه ما تجربیات خود را به درستی مطرح نکردیم تا ایرانیان ما را درک کنند.
وی همچنین با اشاره به فعالیت خود در بنیاد فرهنگی ایران اظهار داشت: وقتی افراد خاص و دانشمند در کنارتان باشند و شما هم نیمه استعدادی را داشته باشید طبیعتا رشد می‌کنید، من هم اگر نکات و اطلاعاتی را به اندازه توانایی‌های خود یاد گرفتم همه از پرویز ناتل خانلری بود، البته در همان وقت فردوسی زمان ما یعنی مهدی اخوان ثالث نیز در بنیاد فرهنگی حضور داشت.
مولایی در ادامه صحبت‌هایش به بررسی لزوم حضور پژوهشکده‌ها در کنار کلاسهای درس نیز اشاره کرد.
بهتر است سیاستمداران دست از سر زبان و فرهنگ ما بردارند
محمد سرور مولایی با اشاره به روابط فرهنگی، خارج از سیستم‌های دولتی اظهار داشت: حضور دهباشی در کابل یکی از خاطرات خوب من است که چند انجمن مستقل فرهنگی شعر، ادب و فرهنگ به نوبت از او تجلیل کردند و خدا را شاکرم که امروز در حضور دهباشی سرافکنده نیستم چون کسانی که ورق ورق کلک و بخارا را با عشق خوانده بودند، ارج فردی را که در این راه قدم برداشته به شایستگی گرامی داشتند.
وی ادامه داد: یکی از بحث‌های همواره مطرح در داد و ستدهای فرهنگی این بود که بهتر است سیاستمداران دست از سر زبان و فرهنگ ما بردارند؛ خوشبختانه امروز بیش از 300 انجمن شعری و ادبی مستقل از دولت تشکیل شده که در حد خود فعالیت دارند و درواقع روابط و گفتمان فرهنگی را به نتیجه می‌رسانند.
به گفته وی، این انجمن‌ها روزانه به مناسبت‌های مختلف برای افراد بزرگی چون فروغ، بهبهانی، نادرپور و غیره مجلس می‌گیرند که این کار غنیمت بزرگی است و دولت در این امر دخالتی ندارد.
این ادیب افغانستانی با بیان اینکه کار و فعالیت دهباشی را 200 رایزن فرهنگی در 200 سال هم نمی‌توانند انجام دهند چون کار آنها حتی اگر مشخص نباشد با محدودیت روبه رو است، عنوان کرد: در ارتباط دادن نهادهای مختلف باید بکوشیم، همچنین همانطور که دولت افغانستان از بازرگانان لیست دارد باید لیستی از اهالی فرهنگ و هنر فراهم کند تا افراد این حوزه برای اخذ ویزا معطل نمانند.
وی با اشاره به شکایات برخی افغانستانی‌ها گفت: تعدادی از این ناراحتی ها وارد و تعدادی دیگر ناوارد است بعنوان مثال این گلایه که چرا همانگونه که ما به ایران، امکانات و بزرگان توجه داریم ایرانی‌ها به این مسائل توجه ندارند، نابجا است چون قاعدتا ما باید فعالیت بیشتری می‌کردیم.
ارتباط فرهنگی ایران و افغانستان بی‌نظیر است
مولایی با طرح این پرسش که ما اهل قلم افغانستان چه زمانی مسایل مردم را در بعد فرهنگی مطرح کردیم؟، گفت: در نمایشگاه کتاب تهران سال گذشته یک ناشر خردپای افغانستانی 90 عنوان کتاب جدید چاپ کرده بود که این یک خدمت ارزشمند است.
نصراله پورجوادی در قسمتی از جلسه همچنین درباره بی‌نظیر بودن ارتباط فرهنگی ایران و افغانستان تاکید کرد.
در انتهای این نشست، پرسش و پاسخ میان حاضران و محمدسرور مولایی شکل گرفت.
گفتنی است، سرور مولایی سال ۱۳۴۴ برای ادامه تحصیل وارد دانشکده ادبیات دانشگاه تهران شد و در سال ۱۳۵۵ درجه دکتری را دریافت کرد. او سال‌ها در خدمت استادانی مثل پرویز ناتل خانلری، ذبیح الله صفا، عبدالحسین زرین کوب، صادق گوهرین، سادات ناصری و حسین خطیبی بود. مولایی از ۱۳۵۴ در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در تهران به تدریس زبان و ادبیات فارسی پرداخت و آثارش در مراکز علمی و دانشگاهی تدریس می‌شود، همچنین یک دوره ریاست دانشگاه بامیان را بر عهده داشت.
