به گزارش رویداد فرهنگی، برنامه «سکوت کتاب» از رادیو فرهنگ، دوشنبه هفدهم مهرماه با حضور هرمز همایون‌پور پیشکسوت حوزه نشر (نزدیک به پنج دهه سابقه فعالیت) به آسیب‌شناسی چرخه نشر کتاب در ایران پرداخت.

هرمز همایون‌پور در این برنامه درباره نوظهور بودن پدیده قاچاق کتاب بیان کرد: پدیده قاچاق کتاب از قبل وجود داشت و معمولا پیش از انقلاب برای کتاب‌هایی که موفق به دریافت مجوز چاپ نمی‌شدند، اتفاق می‌افتاد، درحال حاضر به دلیل ساده شدن کار با تکنیک‌های جدید مثل ریسوگرافی گسترش بیشتری پیدا کرده است.

وی وضعیت فعلی را برای قاچاق کتاب خطرناک دانست و ادامه داد: اقبال خریداران به کتاب خیلی کم شده و تیراژهای فعلی کتاب نمایانگر این موضوع است، درواقع خطر کتاب‌های قاچاق برای ناشران محسوس‌تر است چون علاوه بر پایین بودن درآمد، هنگام پرفروش و مشهور شدن دو یا سه کتاب‌شان آسیب‌پذیرتر از بقیه هستند.

فعالیت‌های موثر برای جلوگیری از گردش مالی قاچاق کتاب

همایون‌پور اظهار داشت: این پدیده تاکنون به بعضی از ناشران کوچک که گسترش فعالیت چندانی نداشته‌اند، لطمه زده است حتی برخی از آنها تعطیل شده‌اند، البته پیش‌بینی آینده مشکل است که آیا پدیده قاچاق کتاب ناشران جا افتاده و باسابقه را هم تحت‌الشعاع قرار می‌دهد یا نه. طبیعتا با گسترش قاچاق کتاب ناشران فعال و باسابقه هم، با مشکل مواجه می‌شوند.

وی با بیان اینکه قاچاق کتاب خطر بزرگی است که می‌تواند به طور کلی مسیر نشر را دگرگون کند، گفت: جواز نشر را اتحادیه باید به افرادی دهد که سابقه نسبتا مطلوبی در ترجمه یا تالیف داشته باشند، سیاست‌های حمایتی، کارآمدی لازم را ندارد؛ علیرغم آنکه در دوره‌ای بسیار موثر بود و حال حاضر با توجه به وضعیت بد فروش کتاب می‌تواند بسیار موثرتر باشد.

این پیشکسوت حوزه نشر کتاب عنوان کرد: ارائه طرح‌های حمایتی یارانه‌ای در زمینه خرید به مصرف‌کنندگان کتاب یا بن‌های مختلف در راستای حمایت از مصرف‌کننده است تا حمایت از تولیدکننده. اگر تولیدکننده حمایت شود هم کیفیت کار را می‌تواند بهبود بخشد و هم قیمت‌ها را ارزان‌تر کند.

وی با اشاره به نقش وزارت ارشاد و اتحادیه ناشران و کتابفروشان در پیشگیری و بازداری از موضوع قاچاق کتاب گفت: این که تصمیمات، ضمانت اجرا ندارند یکی از دلایل موفق نشدن سیاست‌ها و تصمیمات در این راستا است. نقش دولت به طور غیرمستقیم در این جهت مهم است، درواقع به حالتی ترکیبی از نقش صنف و اتحادیه و نقش‌آفرینی آن در این زمینه و حمایت و پشتیبانی که دستگاه قضایی می‌تواند از آنها داشته باشد، معتقد هستم.

همایون‌پور با اشاره به آگاهی افزایی در نزد مخاطبان برای جلوگیری از گردش مالی در پدیده قاچاق کتاب ادامه داد: ضمانت اجرایی در شرایط کنونی همزمان با فعالیت‌های فرهنگی می‌تواند تاثیرگذار باشد.