چطور یک کشور با 7.6 میلیون جمعیت، نزدیک به 850 زبان دارد.
به گزارش رویداد فرهنگی به نقل از اکونومیست، هند با جمعیت 1.3 میلیاردی، وسعت بسیار و 22 زبان رسمی و صدها زبان غیررسمی به عنوان یکی از متنوعترین کشورها از نظر زبانی در دنیا شهرت دارد. با این حال هند با کشور 7.6 میلیونی در اقیانوس آرام قابل مقایسه نیست: پاپا گینه نو. در این کشور نزدیک به 850 زبان زنده وجود دارد که آن را به متنوعترین مکان دنیا از نظر زبان بدل میکند. جای این پرسش باقی است که چرا پاپا گینه نو این تعداد زبان دارد و محلیها چگونه با این مسئله سازگار میشوند؟
قدیمیترین گروه زبانها در پاپا گینه نو که زبانهای «پاپوان» Papuan نام دارند حدود 40 هزار سال پیش به وسیله اولین دسته مهاجران معرفی شد. زبانهای این خانواده دارای یک ریشه زبانی نیستند و به گروههای مختلف تقسیم میشوند (که بعضی از آنها در خانوادههایی تک زبانه هستند). این زبانها با زبانهای استرونزیان که حدود سه هزار و 500 سال بعد احتمالا از تایوان آمدند، متفاوت اند. با آمدن انگلیسها و آلمانهای استعمارگر در قرن 19 اوضاع پیچیدهتر شد.
بعد از استقلال، پاپا گینه نو سه زبان رسمی برگزید. انگلیسی به عنوان زبان اول، زبان کریول (یا آمیخته) تک پیسین Tok Pisin به عنوان زبان دوم و هیری متو Hiri Motu که ساده شده زبان متو از زبانهای استرونزیان است به عنوان زبان سوم این کشور نوپا انتخاب شدند. این درحالی است که 850 زبان مختلف این کشور که به رسمیت شناخته نشدند، زبانهایی که هر کدام توسط حدود 650 هزار نفر تکلم میشوند.
توپوگرافی طبیعی پاپا گینه نو باعث شده است تا بسیاری از این زبانها زنده بمانند. کوهها، جنگلها و مردابها، روستاییان را محفوظ نگه میدارند که باعث حفظ زبان آنها شده است. جمعیت روستانشین هم به ادامه این روند کمک میکند. تنها 13 درصد پاپا گینه نو در شهرها زندگی میکنند. به طور حتم تعدادی از افراد این کشور هیچ تماسی با دنیای خارج نداشتهاند. تقسیمبندیهای تندخویانه قومی که معمولا با خشونت همراه است مردم هر قوم را به داشتن غرور نسبت به قوم خویش ترغیب میکند. گذر زمان نیز در حفظ این زبانها موثر بوده است.
ویلیام فولی، زبانشناس میگوید: چیزی نزدیک به هزار سال زمان لازم است تا یک زبان از بین برود. این در حالی است که 40 هزار سال زمان برای شکلگیری آن زمان لازم است. زبانهای پاپوان زمان زیادی برای تغییر طبیعی داشتهاند.
در میان تنوع باورنکردنی زبانها، مردم پاپا گینه نو زبان تک پیسین که آمیختهای از انگلیسی، آلمانی، پرتغالی و زبانهای محلی پاپوان است را پذیرفتهاند. این زبان به عنوان پیجن (Pidgin) [ساده شده یک زبان برای کسانی که زبان اولشان نیست] توسط تاجران در قرن 19 شکل گرفت. ولی در دهههای اخیر به زبان اصلی پاپا گینه نو تبدیل شده است. به زبان تک پیسین روزنامه چاپ میشود و در کلیساها نیز رایج است. این زبان هم اکنون به وسیله چهار میلیون محلی تکلم میشود که اکثریت جمعیت را تشکیل میدهند.
ریشه این زبان به عنوان پیجن دلیل موفقیتش را توضیح میدهد. دایره لغات ساده باعت شده است که راحتتر یادگرفته شود. میراث آمیختهاش هم پرمعنایش میکند. محبوبیت (موفقیت) تک پیسین شاید تنوع زبانی پاپا گینه نو را تهدید کند زیرا این زبان به آرامی در حال محو کردن دیگر زبانهاست. عدهای از آنها از بین رفتهاند. همزمان با رشد زبان مدرن پاپا گینه نو، زبانهای باستانی در خطر هستند.
- زبان /
- پاپاگینه نو /