در نشست نقد و بررسی کتاب «اندوه ما، جهان را تهدید نمی‌کند» گفته شد که شکریه عرفانی نویسنده این کتاب؛ موفق شده جهان، روزگار، سرنوشت و عشق خود را بازآفرینی کند و او از پیش‌گامان شعر مهاجرت زنان افغانستان در ایران بود.
به گزارش خبرنگار رویداد فرهنگی، نشست نقد و بررسی کتاب «اندوه ما، جهان را تهدید نمی‌کند» با حضور حمیدرضا شکارسری، زهرا زاهدی و اهالی ادب و فرهنگ به همت خانه ادبیات افغانستان و حوزه هنری تهران پنجشنبه پنجم مرداد ماه در حوزه هنری تهران برگزار شد.
در این نشست حمیدرضا شکارسری شاعر و منتقد ایرانی با اشاره به کتاب «اندوه ما، جهان را تهدید نمی‌کند» بعنوان دومین اثر شکریه عرفانی شاعر افغان که توسط انتشارات نیماژ، منتشر شده است، گفت: وقتی این کتاب را بخوانید و نام شاعر را ندانید؛ متوجه خواهید شد که این اشعار، مانند اشعار «فروغ» به زنانگی‌اش تاکید کرده و چیزی را پنهان نمی‌کند.
وی اظهار داشت: وقتی عنوان کتاب را می‌خوانیم، می‌بینیم که شاعر از همان عنوان کتاب، به تاریخ اشاره می‌کند و این یعنی به‌گونه‌ای به وضعیت فعلی جهان اشاره می‌کند.
این شاعر و منتقد ایرانی، اظهار داشت: این شروع به‌گونه‌ای است که انگار می‌خواهد بگوید، من در این کتاب، درون‌مایه‌های خاصی را بومی کردم. در شعر حتی ما بدون آن‌که شکریه عرفانی را بشناسیم، به‌راحتی می‌توانیم کاراکترو راوی را شناسایی کنیم و در انتهای این مجموعه شعرها، شخصیتی را جلوی چشم داریم که به‌راحتی قابل شناسائی است.
عشق در در حادثه نفس‌گیر هم فراموش نمی‌شود
شکارسری با بیان اینکه وقتی شعر مشروطه را بخوانید گویی تاریخ مشروطه را خوانده‌اید همانطور که هنگام مطالعه شعر جنگ به زیر و بم و تاریخ جنگ اشراف پیدا می‌کنید، ادامه داد: وقتی کتاب «اندوه ما، جهان را تهدید نمی‌کند» را می‌خوانید ناگهان شخصیت برای شما شناسایی می‌شود (البته نه شخصیت شکریه عرفانی بلکه کاراکتری که در این کتاب خود را نشان می‌دهد) درواقع خواندن اشعار عرفانی، مانند خواندن تاریخ است و عرفانی، موفق شده که جهان، روزگار، سرنوشت و عشق خودش را بازآفرینی کند.
وی عنوان کرد: دو درونمایه خیلی مهم در این کتاب وجود دارد که این دو درونمایه به کرات در کتاب دیده می‌شود؛ بدین معنی که از یک جهان وارد جهان دیگری می‌شویم.
این شاعر و منتقد ایرانی گفت: یکی از این درون‌مایه‌ها، درونمایه جنگ و تبعات آن مثل حسرت، غربت، رنج، آوارگی، مرگ، عشق و اتفاقاتی که در این حادثه مشمئزکننده بیفتد، است که گویا در کوران این حادثه نفس‌گیر، هرگز عشق فراموش نمی‌شود.
وی شاعر را در به تصویرکشیدن مرگ و جنگ و دیگری در نمایش عشق با تمام وجود که هیچ چیز از آنها را نمی‌خواهد سانسور کند، جسور دانست و اظهار داشت: برخی شعرها اگر در این مجموعه نبود، بهتر بود، چون نمایش عشق‌هایی هستند که در رفاه صورت می‌گیرند، اما غالبا در این مجموعه عشق در سخت‌ترین لحظات است.
وی ضمن خواندن برخی اشعار کتاب «اندوه ما، جهان را تهدید نمی‌کند» اظهار داشت: اگر با من باشد در نگارش مجدد یا گزیده مجددی از این کتاب، با اندکی سخت‌گیری چندین شعر را از این مجموعه حذف می‌کنم تا به گونه‌ای مجموعه یک‌دست‌تر شود و طبق گفته خود به جای مجموعه، کتاب‌تر شود.
اشعار کتاب «اندوه ما، جهان را تهدید نمی‌کند» مانند اشعار «فروغ» است
شکارسری عنوان کرد: شاعر در این مجموعه اشعار، به ما می‌گوید، من می‌دانم که نباید صریح باشم و باید از واقعیت فاصله بگیرم و از سوی دیگر شعر اجتماعی سیاسی می‌گویم و نمی‌توانم اشاره به پدیده خاصی نکنم و این برزخ وحشت‌ناکی است.
وی با شبیه خواندن اشعار عرفانی با اشعار فروغ بیان کرد: اگر به هر دلیلی نام شاعر از روی کتاب پاک شود هنگام خواندن این کتاب، وقتی به انتها می‌رسیم متوجه می‌شویم که در واقع این اشعار مانند اشعار «فروغ» است که به زنانگی‌اش تاکید و چیزی را پنهان نمی‌کند.
عرفانی، از سال 1370 با سرودن غزل پا به عرصه شعر نهاد
زهرا زاهدی، شاعر و منتقد افغان نیز در ادامه این نشست، با بیان اینکه کتاب «اندوه ما، جهان را تهدید نمی‌کند» که حاوی 48 شعر سپید است و در سال 1394 از سوی نشر نیماژ به چاپ رسید، عنوان کرد: اگر بی‌دقتی نکرده باشم در این مجموعه تقریبا هیچ ایراد ویرایشی دیده نمی‌شد.
وی ادامه داد: عرفانی، از سال 1370 با سرودن غزل پا به عرصه شعر نهاد و از پیش‌گامان شعر مهاجرت زنان افغانستان در ایران بود، هرچند در غزل بسیار قوی بودند اما طی سال‌های اخیر فقط به شعر سپید پرداخت.
زاهدی با بیان اینکه شعرها تاریخ ندارند، عنوان کرد: لازم است بدانیم که برخی اشعار در چه‌زمانی از تاریخ سروده شده است و واکنش شاعر به رویدادهای اطرافش، چگونه بوده است.
این شاعر افغان با اشاره به اینکه اشعاری که شاعر در این کتاب آورده کاملا دست‌چین شده است، یادآور شد: 95 درصد اشعار این کتاب در یک فضا قرار دارند و پنج درصد مابقی گویی برای این کتاب نیستند. آنقدر موضوعات مجموعه در هم آمیخته شده که تفکیک آنها از هم سخت است. وقتی شاعر از جنگ و آوارگی سخن می‌گوید، در عین نفرت و تنهایی و خشم و سرگردانی؛ ردپای عشق در شعرهایش دیده می‌شود.
به گفته زهرا زاهدی، شاعر کتاب «اندوه ما، جهان را تهدید نمی‌کند»،در آثار خود مرزهای معینی دارد؛ مرز بین خودش و جامعه و تمام چیزهایی که به آن اعتراض دارد و ناخشنود است.
وی با بیان اینکه گاه این اعتراض‌ها و ناخشنودی‌ها به‌صورت مستقیم استفاده نشده و با لحن خاص خودش به کار رفته است، تصریح کرد: شاعر در مواجه با من خود، راوی تنهایی انسان است؛ تنهایی‌هایی که به سراغ بسیاری از انسان‌ها می‌آید.
