به گزارش رویداد فرهنگی، برنامه «آیینه جیبی» رادیو فرهنگ یکشنبه بیست و یکم خردادماه به گرایش خوانندگان جوان ایرانی به خواندن کتاب‌های تخیلی دیجیتالی پرداخت.

سایت پابلیشر پرسپکتیو در گزارشی به عادات و رفتار مطالعه کاربران ایرانی پرداخته است. مطابق این گزارش در ایران خوانندگان جوان کتاب، اشتیاق زیادی به خواندن کتاب‌های تخیلی خارجی پیدا کردند. دسترسی نوجوانان ایرانی به رسانه های دیجیتال باعث شده تا علاقه آنها به داستان‌ها و ژانرهای پیچیده‌تر مانند ژانر تخیلی و علمی تخیلی معطوف شود و کمتر از داستان‌های ساده استقبال کنند.

با وجود نویسنده و کتاب‌های خوب ایرانی در حوزه کتاب کودک و نوجوان اما به گفته ناشران ایرانی کتاب‌های ترجمه شده تخیلی از زبان‌های دیگر، طرفداران زیادی در بین گروه سنی نوجوانان در ایران دارد. همچنین ژانرهایی مثل تخیلی، وحشتناک و داستان‌های پلیسی هم از پرطرفدارترین ژانرهای کتاب در بین جوانان ایرانی است.

ترجمه‌های کتاب در ایران به دلیل تطابق محتوا با فرهنگ و سلیقه ایرانی‌ها با تغییرات مختصری نسبت به محتوای اصلی منتشر می‌شود، از آنجا که کشور ما جزو کنوانسیون کپی رایت نیست، صاحبان امتیاز اصلی آثار ترجمه شده در ایران با مسائل مالی و حقوقی مختلفی درگیر می‌شوند، درواقع ممکن است ترجمه‌های مختلفی از آثار پرفروش بین‌المللی توسط ناشران مختلف ایرانی در بازار ترجمه ای کشورما پیدا شود.

دانستن بازار کتاب ما برای فعالان کتاب آمریکا و اروپا سودی ندارد

محمدعلی پورخصالیان کارشناس و تحلیلگر فضای مجازی در خصوص بازار کتاب با داغ دانستن سوژه ایران در بین اخبار و رسانه‌های خارجی بیان کرد: دانستن وضعیت بازار کتاب ما برای فعالان حوزه کتاب در امریکا و اروپا مستقیما سودی ندارد چون ما حق امتیاز انتشارات را نمی‌توانیم به آنها پرداخت کنیم و تنها از لحاظ عرفی شاید بتوانند حق و حقوق خود را بگیرند که آن هم چون عضو کپی رایت نیستیم طبیعتا می‌توانیم آن را نپردازیم.

وی ادامه داد: حتی برخی از ناشران خارجی به ایران آمدند تا حق و حقوق خود را بخاطر ترجمه کتاب‌هایشان بگیرند اما از طریق قانون نتوانستند این کار را پیگیری کنند. یکسری از نویسندگان با آثار ارزنده خود در ادبیات جهان طرفدار دارند مثلا در حوزه پلیسی نمی توانید «شرلوک هلمز» را نشناسید.

پورخصالیان اظهار داشت: بسیاری از این آثار جزو ادبیات کلاسیک حساب می‌شوند که بار حقوقی دارند یعنی از قالب کپی رایت حق نشر آثار خارج و در حوزه عمومی وارد می‌شود، یعنی اگر بخواهید بعنوان یک انتشاراتی کتاب‌های نویسندگان قدیمی را چاپ کنید دیگر پرداخت حق کپی رایت به ناشر اولیه لازم نیست.

دامنه کتاب‌های تخیلی بسیار وسیع است

این کارشناس و تحلیلگر فضای مجازی علمی تخیلی و ژانرهای پلیسی را از زیرشاخه‌های مسئله تخیلی دانست و بیان کرد: تخیلی یعنی موضوع براساس آنچه که در واقعیت اتفاق می افتد، نباشد بعنوان مثال کتابهای بیوگرافی یا تاریخی غیرتخیلی حساب می شوند، درواقع ژانر غیر تخیلی محدودتر و ژانر تخیلی وسیع است.

وی گفت: استفاده از تکنولوژی در کشور ما شاید یکی از دلایل استقبال جوانان از آثار تخیلی ترجمه شده است همچنین در حوزه تخیلی آثار تولیدی کمتری را داریم البته ممکن است نویسندگان این حوزه زیاد شناخته شده نباشند.

پورخصالیان یادآور شد: فکر می‌کنم باید با ادبیات کشور عاشق‌تر و فعال‌تر برخورد شود تا نویسندگان ما در این راه بتوانند منتفع شوند و ضمن تامین زندگی، آثار با کیفیتی را در اختیار مخاطبان قرار دهند.