ونداد ذوقی - در مصاحبه اختصاصی خبرنگار رویداد فرهنگی با علیرضا قاسمی، کارگردان فیلم کوتاه «وقت نهار» و پوریا موسوی، دستیار کارگردان این فیلم، درباره فعالیت سینمایی‌شان در سال‌های اخیر صحبت شد.  فیلم «وقت نهار» یکی از نامزدهای دریافت نخل طلای بخش فیلم کوتاه جشنواره کن امسال است.

فیلم‌سازی به دنبال تجربه‌گری

قاسمی، فیلم‌سازی را با فیلم «میانبر» (Shortcut) در سال 94 آغاز کرد. این فیلم در جشنواره بین‌المللی نهالِ آن سال کاندیدای بهترین فیلم داستانی شد و توانست جایزه ویژه هیئت داوری را نیز دریافت کند. سپس در سال 95 فیلم «فرکانس» (Frequency) را ساخت که در جشنواره نهال، جایزه بهترین تدوین را دریافت کرد و توانست به بخش مسابقه‌ای جشنواره بین‌المللی اوستین، کامفست و نیویورک راه یابد. فیلم کوتاه «وقت نهار» سومین تجربه وی در مقام کارگردان است.

وقت نهار، داستان دختری را روایت می‌کند که برای تشخیص هویت مادر از دست رفته‌اش به بیمارستان می­رود ولی به دلیل پایین بودن سن او برای وارد شدن به سردخانه به مشکل بر­می­خورد. این فیلم فضایی رئال دارد ولی زمینه‌هایی از ژانر وحشت را هم در آن می‌توان یافت.

این کارگردان گفت که ایده ساخت این فیلم را از خوابی که دیده بود برداشته است:« تصویر اولیه این داستان درباره دو خواهر بود که برای دیدن مادرشان به بیمارستان می‌روند و این تصویر تبدیل شد به وقت نهار.»

قاسمی  سعی می‌کند در ایده‌پردازی و نوشتن فیلم‌نامه کارش را محدود به یک ژانر نکند و به ایده‌ها اجازه پردازش بدهد. این رویکردش را با تجربه‌های فیلم‌های کوتاه قبلی خود که هر کدام در فضایی متفاوت ساخته شده نشان داده است. قاسمی در این باره به خبرنگار رویداد فرهنگی گفت :«من سه فیلم ساختم که هر کدام مال ژانر خاص خودش است. ژانر فیلم اولم ترسناک (Horror) است با ترکیب اسلشر(نوعی از فیلم ترسناک)  (Slasher) فیلم دومم ترکیبی از بادی هارر (نوعی دیگر از فیلم ترسانک) (Body Horror) با فانتزی (Fantasy) و فیلم سوم به رئالیسم کشیده شده است. دلیل اصلیش را نمی‌دانم ولی می‌دانم هر وقت که فیلمنامه یا سیناپس (خلاصه فیلم) می‌نویسم به دنبال ایده‌های مختلفی می‌روم.»

عوامل فیلم کوتاه «وقت نهار» عبارتند از: نویسنده و کارگردان: علیرضا قاسمی، مدیر فیلم‌برداری: محمد حدادی، طراح صحنه: پوریا اخوان، تدوین: بهرام عمرانی، طراح صدا: آرش قاسمی، برنامه‌ریز: بابک کشن فلاح، صدابردار: مهدی یگانه، طراح لباس: رها امیرفضلی، بازیگران: خورشید چراغی‌پور، رویا بختیاری، سیاوش چراغی‌پور، افسانه حیدری،امیر تقدیری، پیمان نعیمی و محمد امینی. دستیاران کارگردان: پوریا موسوی، الناز رشیدی، امین صامتی، رها امیرفضلی منشی صحنه: دلارام فتحی دستیار صحنه و لباس: فخرالدین سعادت‌زاده طراح گریم: بابک کشن فلاح، مدیر تولید: داوود ماسوله، جانشین تولید: سعید صفایی، عکاس: شاهین دانش‌فر، تهیه‌کننده: علیرضا قاسمی.

تصویر روایت می‌­کند

از دیگر فعالیت‌های علیرضا قاسمی و پوریا موسوی می‌توان به «جشنواره جهانی فیلم‌های صامت» (Globe International Silent Film Festival ) اشاره کرد. این فستیوال دو سال پیش کارش را با دبیری علیرضا قاسمی در دانشکده هنر دانشگاه تهران آغاز کرد. این جشنواره دارای دو بخش ملی و بین‌الملل است که فیلم‌های بی‌کلام از ایران و دیگر کشورها به آن راه یافتند. دور دوم این جشنواره به دبیری رها میرفضلی در دانشگاه ایالتی میشیگان برگزار شد. دبیر و دانشگاه میزبان دور سوم این جشنواره به زودی اعلام خواهد شد.

تیم جشنواره فیلم‌های صامت امسال دست به خلاقیتی در کار تبلیغات این جشنواره زد که آن را در روز سیزدهم  فروردین‌ماه منتشر کردند. این دروغ سیزده انتشار توییتی از دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا بود که از حضور این جشنواره در آمریکا انتقاد می‌کند. متن این توییت به این که «آدم فضایی‌هایی از ایران» فستیوال‌های فیلم در امریکا را اشغال کرده اند، اختصاص داشت. ایده این توییت از آن جا شروع شد که گروه اجرایی جشنواره اجازه ورود به آمریکا را پیدا نکردند.  

رفیق بی‌کلک، دستیار اول

دوستی پوریا موسوی و علیرضا قاسمی از جشنواره فیلم صامت آغاز شد که موسوی عضو هیئت مدیره آن بود. او در فیلم دوم قاسمی هم به او کمک کرد تا این که در «وقت نهار» جایگاه دستیار اولی را داشت.

موسوی دلیل متفاوت بودن کارهای علیرضا را خلاقیت و باز بودن ذهن قاسمی دانست و در این باره بیان کرد:«علیرضا ذهن بسیار بازی دارد که راحت هر جایی که بخواهد می‌رود و به نظرم می‌تواند از فضاهای مختلف بهترین تاثیر را بگیرد.»

موسوی شیوه کار قاسمی را بسیار تعاملی توصیف کرد و گفت که برای فیلم وقت نهار تیم سازنده بیشتر از 10 هزار عکس از فیلم‌های مختلف را دیدند تا بتوانند تصاویر فیلم را به بهترین شکل انتخاب کنند و همه اعضای تیم به یک تصویر ذهنی واحد برسند.

«ما صاحب یکی از شگفت انگیزترین سینماهای دنیا هستم»

علیرضا قاسمی در بخش دیگری از مصاحبه در تمجید سینمای ایران گقت :«با توجه به امکاناتی که بسیار محدود است، با توجه به فشارهایی که روی صنف فیلم‌سازان وجود دارد، ما یکی از شگفت انگیزترین سینماهای دنیا را داریم.»

علیرضا قاسمی که هم اکنون مشغول یک پروژه کوتاه دیگر و یک فیلنامه بلند است در ادامه صحبتش از نیاز سینمای ایران به ژانر گفت:«وقتی که به سینما بلند می‌رسیم، می‌خواهیم دوباره کارهایی که قبلا انجام داده‌ایم را تکرار کنیم. من احساس می‌کنم سینمای فعلی ایران به ژانر احتیاج داد.»

این فیلمساز جوان از وجود سینمای هنر و تجربه ابراز خشنودی کرد و گفت «سینمای ایران به تجربه کردن احتیاج دارد.» او این فرضیه را که فستیوال‌های جهانی به دنبال سیاه‌نمایی ایران با فیلم‌های داخلی هستند را زیر سوال برد و بیان کرد که حتی فستیوال‌های جهانی هم به دنبال نگاه جدید فیلم‌سازان ایرانی به سینما هستند و از فیلم‌های کنونی خسته شده اند.

قاسمی که در دور اول جشنواره بین‌المللی فیلم فجر در بخش کلاس‌های دارالفنون شرکت کرده بود از به وجود آمدن بخش بین‌الملل این جشنواره تمجید کرد و آن را «اتفاقی بسیار خوب» توصیف کرد. قاسمی نکته مثبت جشنواره بین‌المللی فجر را اکران فیلم‌های خوب در سالن سینما بیان کرد و گفت: «یکی از محدودیت‌هایی که ما در ایران داریم این است که دائما با تلویزیون، کامپیوتر، تورنت، یوتیوب و ویمئو فیلم می‌بینیم. این موضوع خیلی وحشتناکی است. در صورتی که در کشورهای دیگر برای تماشای فیلم به سالن سینما می‌روند.»

• 
• 
• 
• 
•