به گزارش خبرنگار رویداد فرهنگی، مجموعه کتاب شورا (کتاب «صفر ماجراجو» و مجموعه کتاب‌های «والدو») در سالن کتاب‌نمای سی‌امین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران رونمایی شد.

در نشست و نقد مجموعه کتاب شورا، جمال الدین اکرمی، نویسنده و تصویرگر با اشاره به کتاب «صفر ماجراجو» بیان کرد: کار کردن روی مفاهیم در ایران کاری حرفه‌ای محسوب نمی‌شود و کمتر کتابی می‌بینیم که به آموزش مفاهیم برای گروه سنی پیش‌دبستانی پرداخته باشد.

وی با اشاره به بررسی این کتاب از نظر تصویرگری ادامه داد: کتاب «صفر ماجراجو» با نگاهی فکاهی و کمیک به تصاویر برای مخاطب جذابیت‌هایی دارد که سبب می‌شود آن را انتخاب کند چرا که به سلیقه کارتونی آن‌ها نزدیک است.

وی ادامه داد:البته به دلیل تکنیک دیجیتال نگاهی سهل‌انگارانه در آن وجود دارد و معمولا تصویرگران حرفه‌ای خیلی به سراغ تصاویر دیجیتال نمی‌روند همچنین صفحه پر از رنگ و نبود سفیدخوانی در آن سبب ساده‌پسند شدن کودک می‌شود.

این تصویرگر با بیان اینکه تصویرگر این کتاب تا حد زیادی مجذوب نگاه نویسنده آن شده است، ظهار داشت: به نظر من تصویرگری این کار ضمن داشتن سفیدخوانی بیشتر و نگاه کارتونی کمتر به تصاویر می‌توانست حرفه‌ای‌تر باشد.

قالب داستانی کتاب، فرد را به طور غیرمسقیم با جایگاه فردی خود آشنا می‌کند

در ادامه مجید عمیق، مترجم کتاب های کودک و نوجوان از جمله کتاب «صفر ماجراجو» با اشاره به آن که مشکل علم تولید وجود دارد، بیان کرد: یکی از دلایل من برای انتخاب ترجمه کتاب «صفر ماجراجو» این است که شاید الهام بخش نویسندگان ما باشد تا اگر بخواهند در این مقوله کار کنند از نحوه مهندسی و ساختار کار الهام گیرند.

عمیق اظهار داشت: شاید ظاهراً این اعداد برای مخاطب کودک مطرح شده باشد ولی قالب داستانی این کتاب به‌طور غیرمستقیم کودک را با این مفهوم آشنا می‌کند که فرد می‌تواند جایگاهش را در هر جایی که هست از قبیل مدرسه، خانواده و جامعه از طریق امیدوار بودن، مایوس نشدن، راه ندادن یأس و اندوه پیدا کند. وقتی می‌گوییم کسی از صفر شروع کرده و به جایی رسیده معنی «صفر» آن نیست که از هیچ شروع کرده باشد زیرا خود شخص می‌تواند برای رسیدن به آرزوهایش سکوی پرتاب باشد و همین هیچ چیز، می‌تواند سکوی پرش باشد.

مترجم کتاب صفر ماجراجو بیان کرد: بچه‌ها از مستقیم‌گویی فرار می‌کنند درنتیجه قالب داستانی این کتاب سبب می‌شود که کودک با علاقه و اشتیاق کامل اعداد را یاد بگیرد. بسیاری از مشکلاتی که ما در آموزش و پرورش این است که در کتاب‌های درسی  مستقیم‌گویی وجود دارد و در آن بازی و سرگرمی و فعالیت عملی وجود ندارد. در مدارس انباشتی از اطلاعات را در ذهن کودک می‌ریزند و از او می‌خواهند آن‌ها را حفظ کند. درنتیجه نمی‌تواند استفاده کاربردی از آنها داشته باشد.

تغییر زبانمان به زبان داستان شرط علاقه‌مند کردن مخاطبان به مباحث مختلف است

همچنین محسن هجری نویسنده و روزنامه نگار در نقد و بررسی کتاب «صفر ماجرامو» بیان کرد: شرط علاقه‌مند کردن مخاطبان به مباحث مختلف مثل ریاضی، علم، منطق و غیره تغییر زبانمان به زبان داستان است، درواقع در این کتاب نیز اتفاق خوبی در سرزمین اعداد افتاده و بحث انتزاعی را در قالب یک قصه بیان کرده است.

وی درباره این کتاب توضیح داد: «صفر ماجراجو» سرزمینی را به تصویر می‌کشد که در آن یک سلطان به همراه ملکه‌اش حاکمان این سرزمین هستند و مشاوری به نام جناب بی‌نهایت دارند که به صفر کمک می‌کند هویت خود را پیدا کند.

به گفته هجری، این قصه به‌گونه‌ای پیش می‌رود که مخاطب را به دنبال خود می‌کشد، مخاطبی که هیچ نظام استدلالی‌ای در ذهنش نیست، همچنین در این اثر مخاطب در عین حالی که نظام اعداد را یاد می‌گیرد با یک متن چند لایه‌ مواجه می‌شود و این مساله سبب می‌شود علاوه بر گروه‌های سنی کودک و نوجوان برای بزرگسالان نیز مناسب باشد.

این منتقد ادبی عدم ورود علم به عالم خیال را مسبب نهادینه نشدن آن دانست و گفت: خیال به‌عنوان عنصری که ادبیات را با علم پیوند می‌دهد وجود دارد. در سراسر دنیا روایت داستانی را به بچه‌ها آموزش می‌دهند و معتقدند به این وسیله خیال کودک و علم او بارور می‌شود و کودک از حالت مصرف‌کننده به حالت تولید‌کننده در می‌آید و این دقیقاً برعکس تصور خانواده‌های ایرانی است که احساس می‌کنند داستان بچه‌ها را از درس و خلاقیت دور می‌کند.

دوست خیالی می‌تواند نماینده نیازهای مختلف کودک باشد

در ادامه برنامه حسینی و طاقدیس به توضیح و نقد و بررسی مجموعه کتاب های «والدو» پرداختند.

حسن حسینی، منتقد ادبی ضمن توضیح مختصری از نویسندگی و تصویرگری این کتاب اظهار داشت: اینکه مفاهیم و مهارت‌های یادگیری را چگونه به کودکان انتقال دهیم دغدغه اصلی بسیاری از افراد در دنیا است که می‌خواهد به شکل ریشه‌ای مفاهیمی را آغاز کنند.

سوسن طاقدیس نویسنده ادبیات کودک و نوجوان نیز عنوان کرد: در یک نگاه اجمالی شاید مجموعه کتاب‌های والدو اثر شبیه به دیگر آثاری که هدفشان رساندن یک پیام کوچک و راهگشا برای گروه سنی مخاطب است به نظر رسد اما با بیشتر قدم زدن در هوای این کتاب‌ها می‌توان دید که نویسنده بسیار آگاهانه‌تر و هوشمندانه‌تر با کار برخورد کرده است.

وی ادامه داد: در این کتاب‌ها شخصیت اصلی موجودی به نام والدو است که به شکل ماورایی در زندگی کسانی که به کمک احتیاج دارند ظاهر می‌شوند بدون اینکه نویسنده این موضوع را به طور مستقیم اعلام کند.

طاقدیس اظهار داشت: در بین مباحث روانشناسی که امروز مطرح شده و مورد توجه، قضیه دوستان خیالی در دوران کودکی است که این دوست خیالی می‌تواند نماینده نیازهای مختلف کودک باشد مثل نیاز به همبازی یا حامی و هم فکر.

آفریدن شخصیت والدو برای جهت دادن کودک به سمت رفع نیازها

طاقدیس بیان کرد: نویسنده این کتاب‌ها با آفریدن شخصیت والدو کوشیده که به این نیاز به شکل مثبتی جهت دهد و از بین گزینه‌های مختلف گزینه‌ای را انتخاب کرده که بسیار هوشمندانه است.

این نویسنده با اشاره به اینکه بسیاری از نویسندگان ما اطلاعات درستی از پیشینۀ نمادها و دانش اساطیری ندارند، گفت: نویسنده و تصویرگر این کتاب در انتخاب شخصیت اصلی، هوشمندی بسیاری به خرج داده و تمام دانش مورد نیاز برای نگارش چنین کتابی نظیر جامعه‌شناسی و روان‌شنانسی رفتاری را داشته است.

همچنین با اشاره به جایگاه سگ در فرهنگ اروپایی به عنوانی موجودی فداکار گفت: والدو در این کتاب سگی است از نژاد سگ‌های سنت برنارد که جزو سگ‌های ناجی اند و برای نجات افراد گرفتار در برف و بوران نواحی آلپ تربیت شده است.

ضعف در مهارت‌های زندگی معضل حوزه کودک و نوجوان

در ادامه مجید عمیق، مترجم آثار کودک و نوجوان عنوان کرد: یکی از معضلاتی که در حوزه‌ کودک و نوجوان با آن مواجهیم ضعف در مهارت‌های زندگی است که مقصر آن مشخصا آموزش و پرورش است و این کتاب‌ها می‌تواند در این راستا باری از دوش آموزش و پرورش بردارد.

عمیق در همین رابطه با تأکید بر اینکه در همه جا، آموزش پرورش به عنوان نهادی است که جامعه، دنباله‌روی آن است، اظهار داشت: در ایران آموزش و پرورش مانند ماهواره‌ای خارج از مدار مسیر خود را گم کرده و هر سال به دنبال ذائقه‌های متفاوت است.

لیلا دیانی، مترجم مجموعۀ کتاب‌های والدو، دلایل خود برای ترجمه‌ این مجموعه را دنیای ساده و بی‌آلایش ویلهم در کتاب اعلام کرد و با اشاره به استقبال خوبی که از این مجموعه صورت گرفته گفت: خیلی از پدر و مادرها به محتوای کتاب علاقه‌مند شده‌اند و بسیار بازخوردهای مثبتی از آنها گرفته‌ایم.

دیانی با توضیح اینکه این کتاب به گونه‌ای نیست که صرفا به جهت سرگرمی در خلوت بچه‌ها خوانده شود، به لزوم حضور مربی در کنار خواندن این کتاب تأکید کرد.

وی با اشاره به اینکه این‌گونه کتاب‌ها به نوعی آغازگر فلسفۀ کودکان هستند عنوان کرد: امیدوارم با توجه به افزایش آگاهی جامعه این کتاب‌ها بتوانند در کنار کتاب‌های سرگرمی و تجاری جایگاه خود را میان مردم پیدا کنند.

در این نشست فتح اله فروغی مدیر انتشارات شورا نیز سخنانی را بر اهمیت حفظ محیط زیست مطرح کرد.

عکاس: ونداد ذوقی

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
•