در نشست «داستان‌های ترسناک؛ سودمندی یا آسیب روانی» از سوی نویسنده و مترجم کودک و نوجوان هیجان خواهی بعنوان یکی از دلایل علاقه این دو نسل به ژانر وحشتناک مطرح شد.
به گزارش خبرنگار رویداد فرهنگی، نشست «داستان‌های ترسناک؛ سودمندی یا آسیب روانی» روز جمعه بیست و دوم اردیبهشت‌ماه در سرای اهل قلم علمی فرهنگی سی‌امین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.
ریحانه جعفری، مترجم و نویسنده کودک و نوجوان در این نشست درباره وجود عنصر ترس در داستان‌های ایرانی بیان کرد: در تمام داستان هایی که تاکنون بسیار شنیده ایم مانند «شنگول و منگول» اتفاقاتی برای شخصیت داستان رخ می‌دهد و کودکان با مسائل ترسناکی مثل دریده شدن شکم یا سوختن در آب جوش دیگ و مرگ مواجه می‌شوند.
وی با بیان اینکه در بخش نوجوان داستان‌هایی تحت عنوان ژانر وحشت وجود دارد، ادامه داد: ترس قدیمی‌ترین و قدرتمندترین حس غریزی و طبیعی بشر است که به او کمک می‌کند تا از خود دفاع کند، در واقع ترس سبب می‌شود فرد برای دفاع از خود، آگاهیش را بالا برد.
افزایش خطرپذیری کودکان در بزرگسالی ضمن مواجه آنها با ترس
جعفری درباره چگونگی آموزش درک ترس توسط پدر و مادر به کودکان تصریح کرد: زمانی که پدر و مادر به کودک اجازه مواجهه با ترس‌هایشان را می‌دهند، باعث افزایش خطرپذیری آنها در بزرگسالی خواهند شد در حالی که غیر از این، فرزندان آنها در شرایط سخت، ضعیف هستند.
این مترجم و نویسنده کودک و نوجوان با بیان اینکه غلو در ترس برای کودکان مناسب نیست، اظهار داشت: والدینی که پدر و کودک خود را از موارد مختلف مانند «لولوخرخره» می‌ترسانند، سبب ماندگاری این اضطراب یا حتی فوبیا در کودک خود در بزرگسالی می شوند، درحقیقت فرو رفتن در داستان‌های ژانر وحشت و زیاد فکر کردن به آنها سبب ناآرامی کودک یا نوجوان خواهد شد.
وی هیجان خواهی را یکی از دلایل علاقه کودکان و نوجوانان به ژانر وحشتناک بیان کرد و گفت: نوجوانان امروز چنان در درس و مدرسه و کلاس‌های آموزشی مختلف درگیر شده‌اند که برای برون‌ریزی هیجان درونی خود راهی ندارند، لذا داستان‌های ترسناک راهی برای تخلیه هیجانات درونی نوجوان آپارتمان‌نشین است.
این نویسنده و مترجم کودک و نوجوان بیان کرد: والدین در کمک به فرزندان خود برای انتخاب کتاب باید به قابلیت‌های آنان توجه کنند چرا که برخی از کودکان رقیق‌القلب هستند و با خواندن کتاب‌های ترسناک بیشتر از بقیه دچار ترس می‌شوند.
دبیات امروز دنیا به سمت و سویی می‌رود که دیگر پندآموز نیست
در ادامه این نشست فرزاد فربد، مترجم و مدیر انتشارات پریان با بیان اینکه برخی از داستان‌ها خشونت زیادی را دارند، گفت: کتاب «تلخون» اثر صمد بهرنگی حاوی ترسی عمیق است که تا سال‌ها در ذهن نوجوانان باقی می‌ماند.
مدیر انتشارات پریان ادبیات را همواره حالتی پنداموز دانست و ادامه داد: متاسفانه ادبیات امروز دنیا به سمت و سویی می‌رود که دیگر پندآموز نیست. در آثار غیرفارسی‌زبان آثار آموزنده‌ای با ژانر وحشت وجود دارد که کشف، ترجمه و انتشار آنها نیازمند سواد کافی است.
به گفته وی، متاسفانه در حال حاضر منبع بسیاری از مترجمان، کتاب‌های پرفروش موجود در سایت آمازون وجود دارد؛ این درحالی است که کتاب‌های پرفروش لزوما کتاب‌های خوبی نیستند و بسیاری از آنها با اهداف تجاری نوشته یا ترجمه شده‌اند.
فربد با اشاره به اینکه در کتاب‌ها یا فیلم‌های ترسناک معمولا تلاش می‌شود تا سیاهی و تلخی کار با عناصری مثل طنز کاهش یابد، گفت: متاسفانه در شبکه‌های تلویزیونی ایران ممکن است تصاویر ترسناکی مثل خفه کردن یک کودک را پخش کنند که اثرات منفی آنها تا مدت‌ها از ذهن کودک بیرون نخواهد رفت در حالی که در کشورهایی مانند اسکاندیناوری این موراد حذف می‌شوند.
عکاس : ونداد ذوقی
