به گزارش رویدادفرهنگی، نسخه خطی التفهیم، تنها نوشته فارسی ابوریحان بیرونی و از مهمترین نسخه‌های کشورماست و در یونسکو ثبت جهانی شده است.

محمود نظری، مسئول بخش نسخه‌های خط سنگی و سربی کتابخانه مجلس درباره کتاب التفهیم (التَّفهیم لِأَوائلِ صناعة التَّنجیم ) گفت: این کتاب یکی از نسخه‌های مهم کتابخانه مجلس است. یکی از کتاب‌های مهم درباره هندسه، حساب، احکام نجوم و ... است که بیرونی آن را برای مبتدیان و نوآموزان نوشته و سعی کرده این علوم را به شیواترین زبان بیان کند.

او درباره  دو ویژگی مهم این کتاب گفت: این نسخه دو ویژگی مهم دارد، قدیمی‌ترین، نفیس‌ترین و صحیح‌ترین نسخه فارسی کتاب است. به نظر می‌رسد قدیمی‌ترین نسخه خطی علم نجوم به زبان‌فارسی در کل کتابخانه‌های دنیا است. با توجه به اینکه ابوریحان بیرونی در سال 440 ه.ق از دنیا رفت تاریخ کتابت این کتاب به سال 538 یعنی 100 سال بعد از فوت مولف باز می‌گردد.

نظری درباره شکل ظاهری التفهیم توضیح داد: شکل ظاهری این نسخه که با چه نوع خطی کتابت شده، خط ثلث جلی کهنه‌ است که در قرون پنجم و ششم معمول بود. عناوین این نسخه به رنگ قرمز است که مقداری درشت‌تر از متن است.  به نظر می‌آید نسخه دوبار تصحیح شده باشد، یکی بدست خود کاتب که بعدها کسی در قرن 10 یا 11 تغییراتی را در آن اعمال کرده است.

گفتنی است، این کتاب به صورت عکسی در بازار موجود است.

مولانا بزرگترین شاعر عرفانی جهان است

بخش میراث برون مرز در این روز به مصاحبه با پروفسور لئونارد لویزن آمریکایی که سرمایه حیات علمی خود را جستجو در ذهن و زبان مولانا می‌داند، اختصاص داشت.

لویزن درباره مولانا گفت: مولانا بدون اغراق معروف‌ترین شاعر عرفانی ایرانی است و بزرگترین شاعر عرفانی جهان است. ما سعی کردیم درباره مولانا مجله‌ای منتشر کنیم. این اولین مجله درباره یکی از شاعران اسلامی است در حالی که هر کدام از شاعران انگلیسی حتی کوچک برای خود مجله ای دارند. مولانا بنیان‌گذار معروف‌ترین سلسله صوفیه درویش‌ها بود و فقط دو شاعر هستند که بیشتر از مولانا و فردوسی شعر گفته اند، صائب تبریزی و بیدل دهلوی.

او درباره مثنوی مولانا توضیح داد: خاصیت مثنوی این است که بیشتر از هر کتاب در تاریخ اسلام درباره‌اش تفسیر نوشته اند. حتی در دوره عثمانی در مثنوی خانه‌ها تدریس می‌کردند که خود دارای دوره دکتری بود. مولانا یکی از شاعرانی است که مردمان می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند یعنی قابل ترجمه است در حالی که خواندن حافظ خیلی مشکل است. خودم در زمینه حافظ کار کردم و می‌دانم خیلی دشوار است که لفظ و معنی آن را منتقل کنید؛ ولی مولانا اینطور نیست.

لویزن درباره علاقه‌اش به مولانا بیان کرد: یکی از دلایل اینکه به مولانا علاقه‌مند شدم این بود که قبل از اینکه به  ایران بروم، یعنی 30 سال پیش، ترجمه‌ای از مولانا را پیدا کردم و در 16 سالگی به خود گفتم اگر این شاعر درست می‌گوید یعنی رقیب ندارد. تصمیم گرفتم که به ایران بروم، در دانشگاه به من « دیوانه‌ای که دیوان شمس می‌خواند» می‌گفتند.

این پروفسور درباره میزان علاقه‌اش به مولانا گفت: هرهفته روزنامه فارس یک ستون داشت به اسم اینکه مولوی چه می‌گوید من هر هفته آن را مثل یک آدم معتاد و عاشق می‌گرفتم و می‌خواندم. مساله دیگری که برای ما غربیان هم خیلی مهم است این است که شاعران ایرانی معمولا نظر مثبت به زن ندارند، ولی مولانا نظر مثبتی به زن دارد. جواب‌های معنوی و روانی خود را از مثنوی می‌گیرم و سوالات خود را حل می‌کنم.