تاریخ از جنبه‎‌های احساسی هم مهم است+فایل صوتی

همه مجموعه ها - فرهنگ و ادب

تاریخ انتشار : 96/08/02 ساعت 14:10

منصوره اتحادیه در مراسم بزرگداشتش گفت: بعد از 35 سال تحقیق و تالیف تاریخ را احساس کردم.

به گزارش خبرنگار رویداد فرهنگی، یازدهمین برنامه از سلسله نشست‌های عصر كتاب ویژه بزرگداشت دكتر منصوره اتحادیه، عصر دوشنبه اول آبان با حضور مجید غلامی جلیسه، نجفقلی حبیبی، حجت‌الاسلام محمود دعایی، غلامرضا امیرخانی، سیدعلی آل‌داوود؛ كاوه بیات، ژاله آموزگار، كریم مجتهدی و جمعی از اهالی فرهنگ و ادب و نشر در سرای كتاب موسسه خانه كتاب برگزار شد.

در ابتدای این مراسم، منصوره اتحادیه با سپاس از موسسه خانه‌كتاب در برپایی این آیین عنوان كرد: هر جامعه‌ای احتیاج به دانستن تاریخ دارد تا ارتباط خود را با سایر جوامع بشناسد. تاریخ هم از جنبه‌های كاربردی و هم از جنبه‌های احساسی آن مهم است. امروز با مرور برخی از آثارم شما را دعوت می‌كنم، همراه با من سیری در تاریخ داشته باشید.

وی ادامه داد: بعد از 35 سال تحقیق و تالیف متوجه شدم كه در این سال‌ها در چه ماجراهای هیجان‌انگیزی حضور داشتم، با چه بزرگانی آشنا شدم و تاریخ ما چه پستی و بلندی‌هایی داشته است، در واقع در این مدت تاریخ را احساس كردم.

این پیشكسوت نشر حوزه تاریخ بیان كرد: ما از آغاز كار در «نشر تاریخ» به مجموعه‌‌های اسناد و خاطرات رجال دسترسی داشتیم و بسیاری از این خاطرات را به‌صورت اسناد خام یا در قالب كتاب عرضه كردیم. هدف ما از چاپ كتاب‌های تخصصی و اسناد، شناخت هرچه بیشتر شرایط كشور، روابط سیاستمداران، روابط خارجی و آداب و رسوم است.

اتحادیه در ادامه در معرفی برخی از مهمترین آثار منتشر شده در «نشر تاریخ» گفت:«خاطرات حسینقلی‌خان» كه مجموعه‌ خاطرات و مكاتبات وی، نخستین كتاب ما در نشر تاریخ بود. «دارالخلافه تهران» نیز از اولین كتاب‌های ما بود كه از جنبه‌های مختلف در شناخت تهران بسیار اهمیت دارد چراكه در این كتاب سیر تحول شهر تهران در دوره‌های تاریخی به‌خوبی مشاهده می‌شود. از دیگر آثار می‌توان به كتاب «صرافی و صرافان»، «امنیت شهر» و «زندگی سیاسی رضاقلی‌خان نظام‌السلطنه» اشاره كرد.

وی در پایان اظهار كرد: بهترین درسی كه می‌توانیم از تاریخ بگیریم این است كه گذشته را بفهمیم و هرچه بیشتر از گذشته بدانیم به آب و خاكمان بیشتر علاقه‌مند می‌شویم.

تاریخ‌پژوهان مریون نشر تاریخ ایران هستند

در ادامه این آیین، مجید غلامی جلیسه، مدیرعامل خانه‌كتاب، گفت: در بسیاری موارد تلاش‌های یك پژوهشگر در جامعه ناشران ما ناشناخته است. یكی از مهم‌ترین دلایلی كه باعث شد این بانوی پیشكسوت به‌عنوان اولین زن ناشر در ایران فعالیت كند دغدغه جدی‌ وی در حوزه نشر تاریخ بود.

وی ادامه داد: منصوره اتحادیه ثابت‌قدم به‌دنبال پخش كتاب‌ها، آثار و پژوهش‌هایی بود كه از نظر وی بایسته و درست بوده‌اند هرچند از نظر بسیاری این‌طور نبود. اتحادیه از كسوت استادی قدم به عرصه‌ نشر گذاشت، نشر پرباری كه امروز جامعه ما به‌ویژه جامعه تاریخ‌پژوهان مدیون تلاش‌های سالیانه منصوره اتحادیه است.

مدیرعامل خانه‌كتاب بیان كرد: منصوره اتحادیه در مدت فعالیت در حوزه نشر حدود 200 اثر ارزشمند راهی بازار نشر كرد كه این آثار پژوهشی آن چنان در جامعه ما با استقبال روبه‌رو شد كه حدود یك‌سوم آثار به چاپ مجدد رسیدند. بیش از 95درصد آثار را در نشر خودشان منتشر كرده كه این نشان از عزم راسخ منصوره اتحادیه در این راه دارد.

غلامی جلیسه ادامه داد: یكی دیگر از ویژگی‌های وی شاگردپروری است و نسل جدیدی از پژوهشگران به‌ویژه بانوان از شاگردان این پژوهشگر هستند. تمامی این ویژگی‌ها باعث می‌شود انسان به‌احترام این همه تلاش وی برای ادای دین به تاریخ این مملكت تمام قد بایستد. منصوره اتحادیه ثابت كرد كه كار سترگ را زنان خیلی بهتر از آقایان می‌توانند انجام دهند. حداقل در حوزه تخصصی‌ وی این موضوع ثابت شده است.

وی افزود: اگر تلاش‌های این تاریخ‌نگار در نقش پژوهشگر، استاد، راهنما و ناشر نبود بسیاری از اتفاقات تاریخ ما در گوشه كتابخانه‌ها باقی می‌ماند. به یمن تلاش شبانه‌روزی منصوره اتحادیه اطلاعات بسیار ارزشمندی از دل تاریخ در اختیار داریم كه می‌تواند مبنای پژوهش‌های بسیاری باشد. امیدواریم عمر وی دراز و پربركت باد تا باز هم شاهد اتفاقاتی بهتر و پربارتر در عرصه پژوهش و حوزه نشر تاریخ باشیم.

اتحادیه پژوهشگری دغدغه‌مند است

در ادامه، غلامرضا امیرخانی درباره مهمترین شاخصه‌های كاری و شخصیتی منصوره اتحادیه بیان كرد: آنچه كه در آثار اتحادیه به‌خوبی نمایان است دغدغه‌های سه‌گانه منصوره اتحادیه است. این دغدغه‌‌ها عبارتند از پرداختن به تاریخ معاصر ایران (یك‌قرن اخیر)، انتخاب شخصیت‌های اصلی بیشتر كتاب‌هایشان از میان خانم‌ها و پرداختن به شهر تهران به‌عنوان زادگاه. وی یك تهران‌شناس برجسته است كه آثار بسیاری درباره تاریخ تهران منتشر كرده‌ است.

وی ادامه داد: در بحث روش تحقیق ما معتقدیم كه موضوع باید برای محقق مسأله باشد و بیشتر آثار منصوره اتحادیه از این نوع است. این تاریخ نگار ارتباط خوبی با خاندان‌های معروف تهران و ایران داشته كه از آن استفاده‌های بسیاری هم برده است. از جمله آثار ارزشمند وی می‌توان به انتشار خاطرات باقر كاظمی در پنج جلد اشاره كرد كه سند مهمی درباره فعالیت‌های این شخصیت در وزارت امورخارجه و دوره پهلوی است.

معاون كتابخانه ملی گفت: یكی دیگر از ویژگی‌های شخصیتی منصوره اتحادیه، نوع نگاه در آثارش است. اتحادیه كارهایی كرده كه یا برای اولین‌بار صورت گرفته و یا اینكه دیگر كسی در آن زمینه كاری انجام نداده است. با اطمینان می‌توانم بگویم كه كار ضعیف در آثار ایشان ندیده‌ام.

اتحادیه نامی آشنا برای تاریخ‌پژوهان است

دكتر علی قیصری، استاد دانشگاه سن‌دیه‌گو و سردبیر مجله Iranian Studies نیز برای این آیین، پیامی به شرح زیر ارسال كرد:

«باسلام خدمت حضار محترم و تشكر از همكاران خانه كتاب برای برپای مجلش بزرگداشت از پژوهنده گرانقدر سركار خانم دكتر منصوره اتحادیه (نظام‌مافی)

برای پژوهندگان تاریخ متاخر ایران نام خانم دكتر اتحادیه و همكاران در نشر تاریخ ایران نامی آشناست. شماری از اسناد تاریخ سیاسی، اجتماعی، و اقتصادی ایران كه تا پیش از تشكیل دولت مدرن به‌علت نبود یا كمبود بایگانی‌های دولتی و اداری، هنوز در نزد برخی از خانواده‌ها كه سوابق دیوانی یا بازرگانی داشتند موجود بود، طی سالیان گذشته به‌همت خانم دكتر اتحادیه و همكاران ایشان در نشر تاریخ ایران تصحیح و منتشر گردیده‌اند. نشر این اسناد مستقیما بر كیفیت كار پژوهندگان تارخی ایران، چه در داخل و چه در خارج، موثر و مفید بوده است. این‌گونه اسناد دارای اطلاعات و داده‌های تازه‌ای از تاریخ متاخر ایران هستند، و البته مكمل اسناد بایگانی‌های خارج می‌باشند كه اغلب توسط كارگزاران غیرایرانی كه آشنایی كمتری با ظرایف و زوایای اجتماعی و فرهنگی ایران داشتند نگاشته می‌شدند.

ویژگی‌ دیگر پژوهش‌های خانم دكتر اتحادیه، و كارنامه نشر تاریخ ایران به‌طور كلی، همان گستردگی زمینه و تنوع اسناد مطالبی است كه در سالهای گذشته عرضه كرده‌‌اند ـ از سفرنامه و خاطرات گرفته تا حوالجات مالی و سایر مكاتبات و مكتوبات دیوانی. این متون هم گوشه‌هایی از روابط درونی اقشار و اصناف اجتماعی را نشان می‌دهند و هم كمك می‌كنند تا پیوندهای متنوع در میان گروه‌های اجتماعی را بهتر بشناسیم. این اسناد همچنین تصویر روشنی از ذهنیت و زبان اداری و تجاری و همچنین سبك و سیاق نگارش در تنظیم اسناد را به پژوهنده عرضه می‌دارند، و در مجموع برای شناخت بهتر و جامع‌تری از تاریخ ایران بسیار مفید هستند.»